2025 साठी ताज्या कृत्रिम बुद्धिमत्ता (AI) आकडेवारी कृत्रिम बुद्धिमत्ता (AI) ही 21व्या शतकातली सर्वात गतिशील आणि वादग्रस्त तंत्रज्ञानांपैकी एक राहिली आहे, जी ChatGPT पासून स्वयंचलित वाहनेपर्यंत विविध क्षेत्रांवर प्रभाव टाकते. या लेखात AI च्या सद्यस्थितीचा विस्तार, त्याची वृद्धी आणि या क्षेत्राला घडवणाऱ्या महत्त्वाच्या आकडेवारीचा मागोवा घेतला आहे. ### प्रमुख AI बाजाराचा आराखडा - जागतिक AI बाजाराची किंमत सुमारे 391 अब्ज डॉलर असून, हे क्षेत्र 31. 5% चे जटिल वार्षिक वृद्धीदर (CAGR) दर्शवते. - 2033 पर्यंत तो सुमारे 3. 5 ट्रिलियन डॉलर वर पोहोचण्याचा अंदाज आहे, जे प्रायः नऊपट वाढ होण्याची अपेक्षा आहे. - जेनरेटिव AI क्षेत्राचं एकटेच मूल्य 63 अब्ज डॉलर आहे, जे अमेरिका व्हिडिओ गेम बाजारपेक्षा higher आहे. - ChatGPT ने 5 दिवसांत 1 दशलक्ष वापरकर्त्यांची नोंदणी केली, आणि आतापर्यंत 100 दशलक्ष मासिक वापरकर्त्यांहून अधिक वापरकर्ते आहेत. ऑगस्ट 2025 पर्यंत OpenAI. com ला 938 दशलक्ष, ChatGPT. com ला 5. 4 बिलियन भेटी मिळतात, यामुळे त्याची जागतिक क्रमवारीत #5 स्थान आहे. - AI चालवलेल्या वेब ट्रॅफिकला अत्यंत महत्त्व आहे, कारण AI शोधातून मिळणारा ट्रॅफिक नैसर्गिक शोधापेक्षा 4. 4 पटींनी अधिक फायदेशीर आहे आणि 2028 पर्यंत यात वाढ होण्याची अपेक्षा आहे. ### AI अवलंबन आणि वापर - वापरकर्त्यांचा 35. 49% दररोज AI उपकरणांचा वापर करतो; 84. 58% ने गेल्या वर्षभरात त्यांच्या AI वापरात वाढ केली आहे. - 78% कंपन्यांनी आधीच AI वापरली आहे, आणि 90% तांत्रिक कर्मचारी AI उपकरणांचा वापर करतात, जे 2024 मध्ये फक्‍त 14% होते, यामध्ये कोडिंग मुख्य ऍप्लिकेशन आहे. - वरेबल AI मार्केट, जसे ऍपल वॉच व फायबिट, यावर्षी 23. 56 अब्ज डॉलर होते आणि 2035 पर्यंत 303 बिलियन डॉलरपर्यंत जाईल, ज्याचा वार्षिक वृद्धी दर 17. 6% आहे. - AI जागतिक महसूलाला 15. 7 ट्रिलियन डॉलर वाढवू शकते, आणि 2030 पर्यंत GDP मध्ये 26% वाढ करू शकते. - 2024 मध्ये खाजगी गुंतवणूक AI मध्ये 40% पेक्षा अधिक वाढली, ज्याची एकूण रक्कम 130 अब्ज डॉलर आहे. स्टार्टअप्सने व्हेंचर फंडिंगचा मोठा भाग मिळवला आहे, ज्यामुळे AI पbubble बारे चिंता व्यक्त केली जात आहे. - जागतिक AI चिप्सचा महसूल 2025 मध्ये 92 अब्ज डॉलर पार जाण्याची शक्यता आहे, ज्यामध्ये 34. 6% वाढ होईल. ### रोजगारावर परिणाम आणि नोकरीची दिशा - 2025 पर्यंत, अमेरिकेतील नवीन नोकऱ्यांच्या जाहिरातींपैकी 1. 8% मध्ये AI कौशल्य आवश्यक आहे, ज्यात NLP, मशीन लर्निंग आणि रोबोटिक्स यांचा समावेश आहे, जे 2015 मध्ये 0. 7% होते. - अमेरिकेचा AI बाजार सुमारे 47 अब्ज डॉलर असून, जागतिक क्षमतेचं सुमारे 18% आहे, त्यामुळे हे प्रदेशातील सर्वात मोठं क्षेत्र आहे. - 2030 पर्यंत AI 92 दशलक्ष नोकऱ्या दुसऱ्या बाजूला हलवू शकते, पण त्याच वेळी 170 दशलक्ष नवीन नोकऱ्या तयार होतील, त्यामुळे नेट 78 दशलक्ष नोकऱ्यांची वाढ होईल. - कॅशिअर, तिकीटकार्ड विक्रेते, प्रशासकीय सहाय्यक, आणि लेखापाल यांसारख्या जास्त धोका असलेल्या नोकऱ्या आहेत.

त्याच वेळी, डेटा विश्लेषक, AI विकासक, आणि स्वयंचलित वाहनांच्या तांत्रिकांमध्ये वृद्धी होण्याची शक्यता आहे. - उच्च कमाई असलेल्या कर्मचार्‍यांना AI द्वारे नोकऱ्या गेल्या जाण्याची अधिक चिंता आहे, कारण 55% पेक्षा अधिक लोकांना कामापासून वाचता येणार नाही अशी भीती आहे. - कौरसेरा या ऑनलाइन शिक्षण प्लॅटफॉर्मवर 2 लाखांहून अधिक उद्योजकांनी AI कोर्सेससाठी नोंदणी केली आहे, कारण कंपन्या आपली कामगिरी सुधारत आहेत. ### उद्योगातील अवलंबन आणि AI चे उपयोग - एका तिसऱ्या भागाहून अधिक AI-सक्षम संस्थांनी रिझ्क, अनुपालन आणि डेटा शासन यांसाठी केंद्रीकृत AI केंद्र वापरले आहे. - UK मध्ये किरकोळ विक्रीत 90% व्यवसाय AI एजंट्सला शोधून काढत आहेत आणि 61% कंपनीत AI नेत्त्वक भूमिका आहेत. - उत्कृष्ट कामगिरी करणाऱ्या कंपन्यांमध्ये (63%) क्लाऊड खर्च वाढवत आहेत, जे जेनरेटिव AI वापरण्यासाठी आहे. - नेटफ्लिक्सची AI चा आधार असलेली शिफारस प्रणाली वर्षाला 1 अब्ज डॉलर कमवते, कारण ग्राहकांचे वर्तन कमी होते. - 2035 पर्यंत, उत्पादन क्षेत्र AI पासून 3. 78 ट्रिलियन डॉलर फायदा मिळवू शकते, तर वित्तीय सेवा, आरोग्य, वाहतूक यांसारख्या क्षेत्रांमध्येही मोठे परिणाम दिसतील. - स्वयंचलित वाहनांनी 2035 पर्यंत 300-400 बिलियन डॉलरची उलाढाल करायची शक्यता आहे. - 88% लोकांनी गेल्या वर्षांत चॅटबॉट्ससोबत संवाद केला आहे. - बँका AI वापरून 15% कार्यक्षमता वाढवू शकतात, ज्यामुळे ग्राहक टिकवणूक, लीड रूपांतरण, उत्पादकता आणि कामगारांची कामे बदलू शकतात. - 2023 नंतरपासून आरोग्यसेवा क्षेत्रात AI वापर 78% वाढले आहे, आणि आता 66% अमेरिकी डॉक्टर AI निदान उपकरणांचा वापर करतात. - खाणकाम आणि शेती यांसारख्या सर्व क्षेत्रांमध्ये AI चा अवलंब वाढत आहे. ### मार्केटिंग व ग्राहकसेवा मध्ये AI - मार्केटिंग आणि विक्री ही जेनरेटिव AI मंजूर करणाऱ्या सर्वात मोठ्या क्षेत्रांपैकी एक आहेत (42%), जे टेक कंपन्यांत 55% पर्यंत वाढतात; उत्पादन विकास 28% आहे. - AI सहाय्याने लीड जनरेशन 25% रूपांतरण वाढवते, आणि मॅन्युअल कामे 15% पर्यंत कमी होते. - ईमेल विपणकांचे अर्ध्याहून अधिक AI-आधारित मोहिमा अधिक परिणामकारक ठरत आहेत. ### कार्यक्षमता व आव्हाने - Chat GPT-5 सध्या AI चॅटबॉट्सच्या बेंचमार्कमध्ये 26. 5% यशस्वीतेसह शीर्षस्थानी आहे, पण तरीही केवळ चतुर्थांश वेळा योग्य उत्तर देतो. - पर्यावरणाच्या दृष्टीने, AI संरचना डेनमार्कसारख्या देशापेक्षा सहा पट अधिक जल खर्च करते आणि ChatGPT च्या विनंत्या सामान्य Google शोधापेक्षा दहा पट अधिक विद्युत वापरतात. - फक्त 8. 5% लोक पूर्णपणे AI द्वारे निर्मित ऑनलाइन सामग्रीवर विश्वास करतात, मुख्यतः स्रोत लिंक नकारतात. - एलोन मस्क यांनी भविष्यात AI मानवेतर बुद्धिमत्तेपेक्षा अधिक होऊ शकते असा अंदाज व्यक्त केला आहे. - जेन जेडमध्ये, 24% लोक पुढील पाच वर्षांत AI मुळे नोकऱ्या गेल्या जाण्याची चिंता करत आहेत. ### दैनंदिन AI वापर - जवळजवळ 73% घरांमध्ये बुद्धिमान घरगुती उपकरणे आहेत, ज्या आवाज ओळख प्रणाली वापरतात. - AI सहाय्याने औषध निर्मिती विकसित झाली असून, एमआरएसए सारख्या संसर्गांवर उपचार करणारी औषधं तयार झाली आहेत, आणि COVID-19 लसी तयार करताना तसंच वापरली गेली. - FDA ने 1200 हून अधिक AI सक्षम वैद्यकीय उपकरणांना मान्यता दिली आहे, मुख्यतः रेडिओलॉजीसाठी. - वरेबल उपकरणे वैयक्तिक आरोग्य तपासणी, व्यायाम मार्गदर्शन, आणि रक्तातील साखर भाकीत करण्यासाठी AI वापरतात. - जीवनाशी संबंधित वापरांच्या उदाहरणांमध्ये स्वयंपाक टिपा (45. 15%) आणि वैयक्तिक सल्ला (33% पेक्षा जास्त); 63% संशोधन व प्रश्नांचे उत्तर देण्यासाठी AI वापरतात. ### सारांश व भविष्यातली दिशा AI ची बाजारमूल्य व अवलंबन वाढतच जाणार आहे, जे उद्योगांना आणि दैनंदिन आयुष्यात गहाण टाकते. नोकऱ्या खालावण्याच्या भीती व नैतिक आव्हानांवरही विचार केला जात असला तरी, AI जास्त नोकऱ्या तयार करेल, नवीन स्टार्टअप्सला उत्प्रेरित करेल आणि मोठ्या आर्थिक वृद्धीत हातभार लावेल. AI सध्या आणि भविष्यातील नवकल्पनांच्या मार्गात दृढपणे बसली आहे.