یان لوکن، یکی از چهره‌های برجسته در حوزه هوش مصنوعی و سابق دانشمند ارشد AI در شرکت متا، اعلام کرده است که یک استارتاپ جهانی جدید در حوزه هوش مصنوعی با دفتر مرکزی در پاریس تأسیس خواهد شد که در کنفرانس AI-Pulse در روز ۴ دسامبر فاش شد. لوکن که به خاطر کارهای پیشگامانه در زمینه هوش مصنوعی و یادگیری عمیق شناخته شده است، هدف این شرکت نوپا توسعه «مدل‌های هوش مصنوعی نسل بعد» به نام «مدل‌های جهانی» است. این مدل‌ها بر خلاف مدل‌های بزرگ زبانی (LLMs) فعلی، قصد دارند هوش مصنوعی را با توانایی‌های استدلالی بر پایه ینمایش‌های جهان فیزیکی تجهیز کنند، که این امر تغییر پارادایمی در توسعه هوش مصنوعی محسوب می‌شود. لوکن به نقاط ضعف مدل‌های تولیدکننده هوش مصنوعی موجود که به طور گسترده در خانواده‌های فناوری سیلیکون ولی و فراتر شناخته شده‌اند، اشاره کرد. گرچه این مدل‌ها در تولید زبان و تعامل متنی مهارت دارند، اما فاقد عملکردهای شناختی ضروری مانند حدس کلی و قابلیت‌های تعاملی هستند که حتی در کودکان خردسال نیز وجود دارد. سیستم‌های فعلی عمدتاً بر شناسایی الگو و همبستگی‌های آماری تکیه دارند، که این محدودیت‌ها درک واقعی و استدلال درباره جهان واقعی را محدود می‌کند. برای پر کردن این خلأ، هدف استارتاپ لوکن ساخت سیستم‌های هوشمندی است که درک عمیق‌تری از محیط و زمینه خود داشته باشند و مهارت‌های شناختی مشابه انسان مانند تعمیم، حدس و استدلال ارائه دهند. چنین پیشرفت‌هایی می‌توانند بخش‌های مختلفی مانند رباتیک، سیستم‌های خودران و فهم زبان طبیعی را دگرگون کنند. در حالی که متا به عنوان شریک عمل خواهد کرد، در این استارتاپ سرمایه‌گذاری نخواهد کرد تا استقلال خود را حفظ کند و اجازه دهد لوکن فراتر از تمرکز کنونی متا بر تحقیقات هوشمند بپایبد.

از سال ۲۰۱۳، لوکن هدایت آزمایشگاه FAIR در متا را بر عهده داشت و پیشرفت‌های کلیدی در حوزه هوش مصنوعی ایجاد کرده است، اما این پروژه جدید از استراتژی اخیر متا که بر دستیابی به «افسانه‌نویسی برتر» در همکاری با ScaleAI تمرکز دارد، فاصله گرفته است. این استارتاپ که در پاریس مستقر است، اهمیت نمادین و استراتژیک دارد. این اقدام نماد بازگشت لوکن به فرانسه است و حمایت چهره‌هایی چون رئیس‌جمهور فرانسه، امانوئل ماکرون، را جلب کرده است و نشان‌دهنده تعهد ملی به نوآوری در حوزه هوش مصنوعی است. این حرکت می‌تواند اکوسیستم فناوری محلی را تقویت کند، استعدادها و سرمایه‌گذاری‌ها را جذب کند و پاریس را به یکی از مراکز مهم تحقیق و توسعه در حوزه هوش مصنوعی در جهان تبدیل کند. براساس تحقیق‌های لوکن، این استارتاپ از جمله کارهای او در مدل JEPA (معماری پیش‌بینی مشترک درون‌پراکنده‌سازی) بهره‌مند است که به هوش مصنوعی امکان می‌دهد قاب‌های ویدیویی آینده را پیش‌بینی و درک کند، و کمک می‌کند سیستم‌ها ساختار درونی از محیط‌های پویا ایجاد کنند. این کار بنیادی با هدف تولید هوش مصنوعی سازگار است که بتواند درباره جهان بیاموزد و استدلال کند، معیارهای شبیه به شناخت انسانی. در آینده، هدف این استارتاپ توسعه هوش مصنوعی چند منظوره است که بتواند با دنیای واقعی به صورت سیال تعامل داشته باشد، ورودی‌های حسی را در اختیار داشته باشد، آگاهی از زمینه را درک کند و استدلال مستقل ارائه دهد—فراتر از محدودیت‌های مدل‌های مبتنی بر زبان. جزئیات بیشتری در ژانویه منتشر خواهد شد و علاقه‌مندی قوی در صنعت و دانشگاه درباره تأثیر این استارتاپ بر آینده هوش مصنوعی وجود دارد. خلاصه اینکه، پروژه جدید لوکن یک تغییر حیاتی برای توسعه سیستم‌های هوشمند با توانایی‌های شناختی پیشرفته بر پایه درک جهان واقعی است. این شرکت جهانی در پاریس مستقر است و قصد دارد فاصله بین مدل‌های فعلی هوش مصنوعی و استدلال‌های پیچیده انسانی را پر کند، و شاید دوران جدیدی را در نوآوری‌های هوش مصنوعی رقم بزند.