सुट्टीतील खरेदी बऱ्याचदा अमृता भासिन, एका २४ वर्षीय रिटेल टेक सीईओसाठी “काम” म्हणून वाटत असे. ती वर्षाला १५ तासांपेक्षा जास्त वेळ प्राधान्याने खरेदी करायची, किंमतीची तुलना करायची आणि पुनरावलोकने तपासायची, ज्यामुळे भेटवस्तू देण्याच्या आनंदात घट झाली. या वर्षी, तिने आपली सर्व खरेदी लवकर पूर्ण केली आणि ती त्याचा आनंद देखील घेतला, तिच्या नवीन व्यक्तीगत सहाय्यकाच्यामुळे: ChatGPT. भासिन या AI ला एक उपयुक्त स्टोअर सहायक समजते, जो उत्तम शिफारसी देतो, त्यामुळे खरेदी करण्याची शक्यता वाढते. ती अनेक खरेदीदारांचे प्रतिनिधित्व करते जे या सणावार AI प्लॅटफॉर्म्स जसे OpenAI’s ChatGPT, Google’s Gemini, आणि Perplexity कडे भेटवस्तू व किंमतींची तुलना करण्यासाठी वळत आहेत. ही साधने खरेदीचा अनुभव बदलण्याची आणि अनेक अब्ज डॉलर्सच्या सणाच्या करामतींवर प्रभाव टाकण्याची अपेक्षा आहे, कारण पारंपरिक शोध प्लॅटफॉर्म्स शोध लावण्यासाठी कमी प्रभावी होत आहेत. Salesforce च्या अलीकडील अहवालानुसार, या वर्षी जागतिक ऑनलाइन सणाच्या खरेदीसाठी AI २६३ अब्ज डॉलर्सचे विक्री करेल असा अंदाज आहे, जे सगळ्या सणाच्या ऑर्डर्सचे २१% असेल. Visa, Zeta Global व इतरांच्या सर्व्हेअन्स दर्शवतात की ४०% ते ८३% ग्राहक AI चा वापर करून खरेदी योजना करीत आहेत, तर Adobe ने पाहिले की, नोव्हेंबर १ ते डिसेंबर १ दरम्यान यूएस रिटेल साइट्सवर AI-आधारित ट्रॅफिक ७६०%ने वाढले आहे. अजूनही सुरुवातीच्या टप्प्यात असलेल्या AI खरेदीचा अनुभव विक्रेत्यांसाठी फायदेशीर ठरत आहे. Adobe च्या अहवालानुसार, जे ग्राहक जेनरेटिव्ह AI प्लॅटफॉर्म्समुळे येतात ते खरेदी करण्याची शक्यता ३०% अधिक असते आणि त्यांची गुंतवणूक १४% जास्त असते, कारण ते साइटवर अधिक वेळ घालवतात व प्रत्येक सत्रासाठी विक्री ८% अधिक असते. AI ग्राहकांना सौदे शोधण्यासही मदत करते व कमी ज्ञात ब्रँड्सशी ओळख करून देते—भासिनच्या भेटवस्तूंच्या अर्ध्यापेक्षा जास्त भागांची खरेदी तिने पहिल्यांदा न केल्याने संबधित ब्रँड्समधून केली आहे. Novi या कंपनीच्या CEO Kimberly Shenk म्हणते की, ग्राहक AI ना विशिष्ट निकषांनुसार भेटवस्तूंबद्दल सूक्ष्म प्रश्न विचारतात, ज्यामुळे AI नैसर्गिकरित्या शोधाचा माध्यम बनतो. या AI चढाओढीमुळे विक्रेत्यांना आपली धोरणे बदलावी लागत आहेत. वॉलमार्ट आणि Amazon यांनी स्वतःचे AI खरेदी सहाय्यक लॉन्च केले आहेत, तर वॉलमार्ट, टार्गेट आणि Etsy यांनी OpenAI सोबत भागीदारी केली आहे, जेणेकरून ChatGPTच्या माध्यमातून उत्पादने शोधणे आणि खरेदी करणे सुलभ होईल. उदाहरणार्थ, PacSun आपली किशोरवयीन साइट AI मध्ये अधिक दिसण्याकरिता पुन्हा डिझाइन करत आहे. अनेक ब्रँड्स पारंपरिक SEO कडून AEO (उत्तर इंजिन ऑप्टिमायझेशन) कडे आपला बजेट बदलत आहेत, यासाठी तज्ञांची मदत घेत आहेत. Shenk म्हणते की, सोशल मीडिया जाहण्या व शोध इंजिनांमधून ट्रॅफिकचा मोठा अभाव आहे, त्यामुळे ब्रँड्स तातडीने आपली AI मध्ये भेट देण्याची क्षमता वाढवण्याचा प्रयत्न करत आहेत, कारण शोधाबाबत अनिश्चितता आहे. विक्रेते दोन्ही AI-आधारित शोध व पारंपरिक ग्राहकांना पाळण्याचा अडचणीत आहेत. जरी AI चॅटबॉट्सवर मोठ्या इन्वेस्टमेंट केल्या जात असल्या, तरी काही ग्राहक अजूनही माणूसबांधील शोधाची तुलना करून AI कमी प्रभावी मानतात. मोठ्या विक्रेत्यांच्या धोरणांमध्ये फरक आहे: वॉलमार्ट AI ला Sparky नामक चॅटबॉटमार्फत समाकलित करत आहे; टार्गेट आपला Gift Finder ChatGPT मध्ये देत आहे; Etsy व Shopify विक्रेते OpenAI चा Instant Checkout वापरतात, ज्यामुळे थेट खरेदी शक्य होते. पण, Amazon बाह्य AI बोट्सला त्याची उत्पादने पाहण्यापासून थांबवत आहे व Perplexity AI विरुद्ध कायदेशीर कारवाई करत आहे, कारण तो अनधिकृत वापर मानतो.

Amazon कडे आपले स्वतःचे चॅटबॉट, Rufus देखील आहे. वॉलमार्टचे CEO Doug McMillon म्हणतात की, एजंट AI हे वाढीचे मुख्य आधार आहे, जे ग्राहकांना वेळ वाचवताना खरेदीचा अनुभव अधिक चांगला बनवते. Sparky मध्ये पार्टीसाठी खरेदी यादी व भविष्यात पुन्हा ऑर्डर देण्याची सूचना असते. टार्गेट हजारो ग्राहक Gift Finder वापरतात, ज्यात खेळ, सौंदर्य व कपड्यांशी संबंधित शोध जास्त आहेत, आणि या संवादात्मक व वर्णनात्मक शोधांमध्ये वाढ झाली आहे असे ते म्हणतात. AI खरेदी या डिजिटल मार्केटिंग धोऱयाला पूर्णपणे पालट घालत आहे. पारंपरिक SEO मध्ये कीवर्डवर आधारित ऑप्टिमायझेशन होते जे Google सारख्या शोध इंजिनवर उच्च स्थान मिळवते. मात्र, AI प्लॅटफॉर्म्स प्रश्नांचे अर्थ, प्राधान्य व विश्वासार्हता यांच्या आधारे मूल्यांकन करतात, आणि कीवर्डव्यतिरिक्त डेटा — पुनरावलोकने व रिअल-टाइम इन्वेंटरी — वापरून निकाल रँक करतात. भागीदार विक्रेते थेट उत्पादनांशी संबंधित माहिती उपलब्ध करतात, आणि AI चॅटमध्ये Instant Checkout सारख्या वैशिष्ट्ये असतात. ChatGPT विक्रेत्यांची स्थान असलेल्या जागा, किंमत, गुणवत्ता, मुख्य विक्रेता किंवा चेकआउट पर्यायांवर आधारित रँकिंग करते. ब्रँड्स आपला कंटेंट व ई-कॉमर्स धोरणे AI च्या अनुषंगाने पुनर्रचना करत आहेत. PacSun ने AI साठी साइटची वाचनीयता सुधारली आहे, ज्यात तपशीलवार भेटवस्तू व शैली मार्गदर्शक व उत्पादनाची माहिती व ग्राहक अभिप्राय समाविष्ट आहे. टार्गेट त्यांच्या वर्णनांना अधिक समृद्ध करीत आहे, जसे की टिकाऊ कापड व ट्रेंड्स. Baby वस्तू विक्रेता Lalo चा Michael Wieder ग्राहकांच्या व्यावहारिक प्रश्नांना उत्तर देण्यावर लक्ष केंद्रित करतो, जसे छोटे जागा वापरण्यायोग्य का, किंवा विशिष्ट वयोगटासाठी उपयुक्त का, केवळ कीवर्ड यादी न ठेवता. Ethique Beauty ने आपली शोध धोरणे बदलली आहेत: त्यांनी ग्राहकांच्या मूळ गरजा जसे की स्कॅल्पची आरोग्य हे लक्षात घेऊन तपशीलवार माहिती, प्रमाणीकरणे व पुरवठा साखळीची पारदर्शकता दिली आहे. त्यांचे ब्लॉग अनेक सामान्य प्रश्नांचे उत्तर देतात आणि हे त्यांची उत्पादने जोडतात. या गुंतवणुकीमुळे AI-आधारित ट्रॅफिकमध्ये ९०% वाढ झाली आहे व विक्री वर्धित झाली आहे, ज्यामुळे अधिक शिक्षित ग्राहक खरेदीसाठी तयार झाले आहेत, संशोधनासाठी नाही. एआय चे फायदे असले, तरी काही टूल्स अजूनही अपुरे आहेत. उदाहरणार्थ, Target च्या Gift Finder मध्ये कधी कधी स्पष्ट उत्पादने देण्याऐवजी मोठ्या भेटवस्तू मार्गदर्शिका पुन्हा पुन्हा दिल्या जातात, तरी Target ते सुधारणे सुरू आहे. काही ग्राहक पारंपरिक अनुभवाला प्राधान्य देतात; Seattle येथील स्टार्टअप संस्थापक Diana Tan म्हणते की, ChatGPT च्या कप्पा वस्त्र सूचनेमुळे तिला कंटाळा आला, कारण त्याने एकसारखे बेअरबेसिक्स पुन्हा पुन्हा दाखवले, त्यामुळे तिने AI वापरण्याचा प्रयत्न सोडून दुकाने स्वतः फिरणे अधिक आवडते, जे तिला अधिक आनंददायक वाटते. सारांश, AI-चालित खरेदी सहाय्यक सणांच्या खरेदीत क्रांती घडवत आहेत, वेळ वाचवतात आणि अधिक गुंतवणूक करतात. विक्रेते आपली डिजिटल धोरणे व भागीदारी बदलीत आहेत, पण या तंत्रज्ञानाला अजूनही काही ग्राहक अनुभवतात की, पारंपरिक शोधाप्रमाणे ते पूर्णपणे प्रभावी नाही. जसे-जसे AI खरेदी प्लॅटफॉर्म्स विकसित होतात, त्यांचा ग्राहकांची सवय व विक्रीवर मोठा परिणाम होण्याची शक्यता आहे.