वेगवेगळ्या क्षेत्रांमध्ये जनरेटिव आर्टिफिशियल इंटेलिजन्स (genAI) चा वेगाने स्वीकार झाल्यामुळे जागतिक वीज वापरामध्ये वाढ झाली आहे, ज्याचे तंत्रज्ञान वाढत चालल्यामुळे पुढेही वाढ होण्याची शक्यता आहे. टेक कंपन्या या ट्रेंड मुळे त्यांच्या नेट-झिरो वचनबद्धता पूर्ण करण्यात असफल होण्याच्या धोक्यात आहेत. OpenAI चा ChatGPT, २०२२ च्या उत्तरार्धात लॉन्च झाल्यापासून, दोन महिन्यांत १०० दशलक्ष सक्रिय वापरकर्ता मिळवले. GenAI अशी उद्योगांमध्ये व्यत्यय आणत आहे जेवढी बायोफार्मा आणि मार्केटिंग मध्ये आहे, परंतु याचे पर्यावरणीय परिणाम आहेत. GenAI ला मोठ्या प्रमाणात पाणी लागते आणि गैर-नवीन उर्जास्रोतांवर आधारित असताना मोठ्या प्रमाणात कार्बन उत्सर्जन करते. प्रत्येक वेळी genAI वापरण्याची एक उच्च पर्यावरणीय किंमत आहे, आणि तंत्रज्ञानाच्या पायचिन्हाचा आकार वाढेल. मोठ्या भाषा मॉडेल्स (LLMs), जे genAI सिस्टमचे केंद्र आहेत, लहान, कार्यविशिष्ट AI मॉडेल्सच्या तुलनेत ऊर्जा-खर्चीक आहेत.

डेटा सेंटर्स जे genAI मॉडेल्स होस्ट करतात ते प्रचंड प्रमाणात वीज वापरतात, जे जागतिक ऊर्जा मागणीमध्ये वाढीस कारणी आहेत. वीज वापरामध्ये झालेली ही वाढ संस्थांच्या त्यांच्या पर्यावरणीय परिणाम कमी करण्याच्या वचनबद्धतेच्या विरोधात आहे. Google आणि Microsoft ना genAI-संबंधित क्रियाकलापांमुळे वाढलेली उत्सर्जन दिसली आहे. पाण्याचा वापर ही एक मोठी चिंता आहे, डेटा सेंटर्स जलस्रोतांसाठी स्पर्धा करतात. विविध मशीन लर्निंग मॉडेल्स आणि टेक कंपन्यांकडून मर्यादित पारदर्शकतेमुळे genAI च्या पर्यावरणीय परिणामांचे अचूक अंदाज लावणे आव्हानात्मक आहे. सरकारांना डेटा सेंटर्सच्या वीज वापरावर नियंत्रण ठेवण्यासाठी नियमन आणावे पाहिजे, तर कंपन्यांनी कार्यक्षमता सुधारणे आणि ऊर्जा आवश्यकते कमी करणे यावर लक्ष केंद्रित करावे.