आपण सर्वांनी चित्रपटातले ते दृश्य पाहिले आहे जिथे एक हुशार वकील न्यायालयात संशयास्पद साक्षीदाराला उघड करतो, परिणामी विजयावा येतो आणि जग सुधारते. पण प्रत्यक्षात, अनेक व्यक्ती, ज्यांना चांगल्याप्रकारे लढण्यासाठी खर्चाचा भार वाहता येत नाही, ते उच्च-प्रायोजित प्रतिस्पर्ध्यांपुढे पराजित होतात. येथेच कृत्रिम बुद्धिमत्ता, सध्याचा चर्चेतील विषय, न्याय आणि न्यायाचे स्वरूप बदलवताना येते. कायदेशीर उद्योग कृत्रिम बुद्धिमत्तेच्या शक्यतांनी उत्साहित आहे, ज्यात बेसिक कामे जसे की करार ड्राफ्ट करणे ते गुंतागुंतीच्या प्रकरणांचे जलद विश्लेषण करणे यांचा समावेश आहे. हे फक्त मोठ्या कायदा फर्म्समध्येच घडत नाहीत तर लंडनच्या वेस्टवे ट्रस्टसारख्या स्थानिक क्लिनिक्समध्येही घडत आहे, जे तात्काळ कायदेशीर सेवांसाठी खर्च न करू शकणाऱ्या लोकांची मतभेद सोडवण्यात मदत करते. एका ग्राहकाने तिच्या बेघर होण्याची कहाणी सांगितली आहे ज्याची कोठाय ठोकण्याची परवानगी तिच्या मालकाने रद्द केली. अत्यंत गरीबांसाठी कायदेशीर मदत उपलब्ध असून देखील ती मर्यादित आणि अर्थसहाय्याधारित आहे, ज्यामुळे अनेक लोक न्याय्य दावे सोडून देतात. AI तज्ञ सल्ला पुरवून आणि प्रकरणांचे विश्लेषण अधिक जलद करण्याने कायदेशीर कार्यवाहीचा खर्च कमी करू शकतो. उदाहरणार्थ, वेस्टवे येथे, पॅरालीगल सल्लागार आदम सामजी AI साधनांचा वापर करून दस्तऐवज कमी वेळात तपासतो, मालकांकडे किंवा सरकारी फायद्यांच्या नकारांवर प्रकरणे तयार करण्यासाठी जलद मदत करतो. AI लांबच्या दस्तऐवजातून त्वरेने वाट काढतो, मूल्यवान वेळ बचत करून स्वयंसेवी पॅरालीगल्सना अधिक ग्राहकांची सेवा देण्याची संधी प्रदान करतो. इंग्लंड आणि वेल्समध्ये सर्वोच्च नागरी न्यायाधीश सर ज्यॉफ्री व्होस यांच्या मते, AI न्याय प्रणालीतील पारदर्शकतेतील अंतर बंद करत आहे.

त्यांचा विश्वास आहे की AI दावे जलद आणि कमी खर्चात सोडविण्यात मदत करू शकतो, ज्यामुळे समाजावरचा ताण आणि आर्थिक तोटा कमी करता येईल. स्टीफन डाउलिंग यांचा ट्रायलव्ह्यू सारख्या कायदेशीर AI साधनांव्दारे प्रत्यक्षदर्शी विधानांचे विश्लेषण करता येते आणि विसंगती ओळखता येतात - जे सहसा एक बॅरिस्टरचे काम आहे. तथापि, AIच्या संभाव्य तोट्यांमध्ये त्रुटींचा धोका समाविष्ट आहे, जसे की न्यूयॉर्क न्यायालयाने वकीलांना चुकीच्या AI-उत्पन्न केलेल्या युक्तिवादांचा वापर केल्याबद्दल दंड ठोठावला. यातून बचाव करण्यासाठी AI उत्पादनांचे मानवीय क्रॉस-चेकिंग केले जाते, जसे की वेस्टवे ट्रस्ट करतो. सर ज्यॉफ्रीचे मार्गदर्शन नमूद करते की कायदेशीर व्यावसायिक जबाबदार राहतात आणि AI परिणामांची तपासणी केली पाहिजे. तरीही AI साधने न्यायसेवेत थोडी मदत करू शकतात, विशेषतः मर्यादित संसाधने असलेल्या जास्त लोकसंख्येसाठी, खरा न्याय हे मानवी न्यायाधीशांच्या स्वतंत्र निर्णयांवर अवलंबून असतो. AI एक सहाय्यक ठरू शकतो पण हा आवश्यक मानवांचा घटक बदलू शकणार नाही. सर ज्यॉफ्री सर्वसाधारण AI कोणत्याही कानूनी सल्ल्यासाठी वापरू नये असा सल्ला देतात, कारण संदर्भानुसार ज्ञान महत्त्वाचे आहे. त्यांचा तंत्रज्ञानाच्या प्रगतीवर विश्वास आहे, ज्यामुळे नियमांचे पालन राखले जाईल, ज्यामध्ये मोठ्या लोकसंख्येसाठी कमी न्यायाधीशांच्या सेवेतील परिणामकारकता सुधारेल.