यान लेकुन, मेटाच्या मुख्य AI वैज्ञानिक आणि कृत्रिम बुद्धिमत्तेच्या क्षेत्रातील एक प्रख्यात व्यक्ती, १२ वर्षांच्या कार्यकालानंतर कंपनीमधून अवकाश घेत आहेत आणि अ‍ॅडव्हान्स्ड मशीन इंटेलिजन्स (AMI) या क्षेत्रावर केंद्रित नवीन उपक्रम सुरू करत आहेत. त्यांच्या कार्यकाळात, लेकुन यांनी फेसबुक AI रिसर्च (FAIR) विभागाच्या माध्यमातून मेटाच्या संशोधन क्षमतांची प्रगती करण्यासाठी महत्त्वाचा भाग बजावला, तसेच न्यूयॉर्क विद्यापीठात प्राध्यापक म्हणूनही सेवा दिली. त्यांचा या कंपनीतील जाणारा प्रवास मेटाच्या AI विकासात एक महत्त्वाचा अध्याय संपवतो. लेकुन यांच्या नव्या स्टार्टअपचा उद्देश सध्या असलेल्या मोठ्या भाषांतर मॉडेल्स (LLMs) पेक्षा अधिक शक्तिशाली AI तयार करणे आहे, ज्यामध्ये संपूर्णपणे शारीरिक जग समझण्याची क्षमता असेल. LLMs जसे की, जे मुख्यतः डेटा पॅटर्न्सवर आधारित मजकूर प्रक्रिया करतात, त्याऐवजी या नवीन मॉडेल्समध्ये स्मृती जतन, तर्कशक्ती, आणि जटिल क्रिया योजना तयार करण्याची क्षमता असतील. ही पद्धत मानवीसारख्या बुद्धिमत्तेस प्रिझवणे हे मुख्य उद्दिष्ट साध्य करते, ज्यामुळे यंत्रणांना अनुभवातून शिकणे, अनुकूल होणे, आणि स्वयंचलितपणे सूज्ञ निर्णय घेणे शक्य होईल. अशा प्रगतीमुळे रोबोटिक्स, स्वयंचलित वाहन, आरोग्यसेवा आणि लॉजिस्टिक्स यांसारख्या उद्योगांमध्ये क्रांती घडवू शकते, अधिक प्रगत AI-संचालित उपाय देत. मेटाने लेकुन यांच्या स्टार्टअपला पाठिंबा देण्याचा आणि सहकार्याचा जाहीर केलेला आहे, जेणेकरून AI मध्ये नेतृत्व टिकवता येईल, Google आणि OpenAI यांसारख्या प्रतिस्पर्ध्यांशी स्पर्धा करताना. लेकुन या वर्षाच्या अखेरीपर्यंत मेटावर राहणार आहेत, जेणेकरून संक्रमण हे सुगम होईल, आणि FAIR नवीन नेतृत्वाखाली चालू राहील.

त्यांनी FAIR स्थापन करणे आपल्या सर्वात अभिमानास्पद कामांपैकी मानले आहे, ज्याचा प्रभाव मेटाच्या AI धोरण आणि टॅलेंट विकासावर पडला आहे. लेकुन यांच्या कॉन्व्होल्यूशनल न्यूरल नेटवर्क्स आणि डीप लर्निंगमधील क्रांतीमुळे AI कल्पनेपासून प्रत्यक्ष अनुप्रयोगापर्यंत पोहोचला आहे, ज्यामुळे मेटाला एक महत्त्वाचा AI संशोधन केंद्र बनण्यास मदत झाली. त्यांच्या स्टार्टअपचा उद्देश या वारस्यानंतर AI प्रणाली विकसित करणे आहे जी मानवी समज आणि तर्क अधिक घट्टपणे अनुकरण करतील. ही पदचिन्ह उद्योगात एक मोठी ट्रेंड दाखवत आहे जिथे आघाडीच्या AI संशोधक उद्योजक मार्ग अवलंबतात, नवीन नाविन्यक्रमांना गती देण्यासाठी, सद्यस्थितीत स्थापित तंत्रज्ञान कंपन्या आणि लवचिक स्टार्टअप्स यांच्यात सहकार्य वाढवतात — मेटा यालाच समर्पित आहे लेकुन यांच्या नवीन उपक्रमास समर्थन देत. AI सतत विकसित होत असल्याने, अ‍ॅडव्हान्स्ड मशीन इंटेलिजन्स तयार करणे स्थायी दीर्घकालीन स्मृती, खोल तर्कशक्ती, आणि परिस्थितीचे ज्ञान या सध्याच्या मर्यादांना मात करणारी प्रणाली विकसित करणे महत्त्वाचे ठरते. या क्षमतांना वृद्धिंगत केल्याने अधिक बहुमहीतीसह विश्वासार्ह AI प्रणाली निर्माण होईल, जी जटिल आव्हाने यशस्वीपणे एकत्रितपणे हाताळू शकतील, औद्योगिक आणि सामाजिक क्षेत्रात चांगले योगदान देणार. सारांश काय तर, यान लेकुन यांच्या मेटामधून बाहेर पडून AMI महत्वाकांक्षा असलेल्या स्टार्टअपची सुरुवात ही AI प्रगतीत एक मोठा टप्पा आहे. त्यांचे तज्ञत्व आणि मेटाबरोबर पुढील सहयोग AIला अधिक समजूतदार, स्मृती, तर्कशक्ती आणि योजना करणाऱ्या यंत्रणांमध्ये प्रगती करतील. ही हालचाल व्यक्तीस व्यक्तीमत्वाची महत्त्वाकांक्षा आणि 21व्या शतकातील AI संशोधन व वाणिज्य यांतील झपाट्याने बदलत जाणाऱ्या प्रवृत्तीचे प्रतीक आहे.