Aby spojrzeć na dzisiejszy chaos, wystarczy rzucić okiem na najbliższe biuro. „To początkowa strefa wojny” – stwierdza badanie McKinsey. Mimo że biura są w przeważającej większości opuszczone – zarówno na szczeblu federalnym, jak i korporacyjnym – rząd USA z epoki MAGA udaje, że działa, choć jego pracownicy nieobecni są z powodu zwolnień i długotrwałego przestoju. Loty wciąż wystartują przy minimalnej obsadzie kontrolerów ruchu lotniczego. Tymczasem miliony pracowników sektora prywatnego, mieszkający tuż za rogiem, opierają się korporacyjnym żądaniom powrotu do biura. Po doświadczeniach ograniczeń i Covid-u wolą rozmowy na Zoomie w domu w dresach niż tłoczenie się w korkach czy polityce biurowej. Obawiają się też złowrogich prognoz o zakłóceniach związanych ze sztuczną inteligencją. Wyznanie: kiedyś lubiłem chodzić do biura; najwyraźniej inni też. Kiedyś uwielbiany serial „The Office” odniósł sukces zarówno w Wielkiej Brytanii, jak i w Stanach, z postaciami wymieniającymi plotki przy fontannie z wodą. Biura kiedyś łączyły zapracowanych ludzi dla wspólnego celu, a niektórzy nawet znaleźli tam związki. Jednak dziś pracownicy stawiają opór gigantom takim jak Amazon, J. P. Morgan czy studia NBCUniversal, nawet gdy te firmy proponują kompromisy, aby ich skusić do powrotu. Znalazłem się w mniejszości, co mnie zaniepokoiło, więc szukałem wyjścia: poprosiłem ChatGPT o napisanie bezstronnej kolumny w moim „głosie”, aby odkryć, gdzie naprawdę stoi lub stał Peter Bart. Tak wygląda dzisiejsze badanie. W ciągu kilku minut czytałem, że biura są teraz relicami – przynajmniej według mojego cyfrowego awatara. „Kreatywność nie potrzebuje bliskości” – rzekomo napisałem. Mój chatbot powołał się nawet na badanie Harvarda: „Przedstawiciele pokolenia Z, szkoleni na Zoomie i uzależnieni od telefonów i ekranów, mają trudności z interakcją w biurze”. Dodatkowo, nowy „otwarty plan przestrzeni biurowej” sprawia, że pracownicy czują się „zarówno rozproszeni, jak i bezbronni”. Czy wszystko to było trafne?

Zastanawiając się nad własną rozproszoną przeszłością, tak naprawdę ceniłem te „rozproszenia”. Uwielbiałem hałaśliwe wymiany poglądów jako młody pracownik redakcji New York Times, a także ostre dyskusje w zespołach filmowych Paramount i później MGM. Rzeczywiście, bywałem czasem atakowany jako nowicjusz i poddawany wątpliwości jako prezes firmy. Życie biurowe potrafi być hałaśliwe. Więc gdybym dziś miał zajmować się biurem, raczej opowiedziałbym się nie za głosem AI Petera Barta, ale za Bartleby, bystrym felietonistą The Economist. Ostatnio napisał, że „przywitał nieustanny szum generatywnej AI, choć spotkania kończą się teraz rutynowo frazą ‘Chyba wciąż mam pracę’”. Mimo to, słownik AI go niepokoi: „Ludzie nie mają pojęcia, o czym mówią, używając słów takich jak ‘agentic’ czy ‘non-determinism’” – zauważa. Bartleby, podobnie jak większość dziennikarzy, często pracuje z domu. Jaki z tego wniosek?W zeszłym tygodniu „Wall Street Journal” doniósł, że mimo prób powrotu do biur, średnia frekwencja „prawie się nie zmienia”. Menedżerowie są niechętni do narzucania zbyt ścisłych zasad obecności. „Na razie firmy mają ważniejsze sprawy do zmartwienia” – przyznał jeden z dyrektorów, według „Journal”. Na przykład Microsoft od lutego przyszłego roku wymaga trzech dni w biurze w tygodniu, a NBCUniversal czterech. Ironią jest, że surowsze zasady Amazona na krótko spowodowały braki biurek. Jeden z menedżerów skomentował: „To nadal tani sposób na redukcję zatrudnienia, ale nie masz wpływu na to, kto zostaje, a kto odchodzi”. Jaka jest odpowiedź?Zadałem to pytanie mojemu chatbotowi, które zasugerowało: „Może chodzi nie o nakazy, lecz o to, by biuro naprawdę zaczęło znowu mieć znaczenie – nie za pomocą imprez z pizzą, lecz z misją”. Tym razem zgadzam się z chatbotem, ale mam nadzieję, że nie będę musiał negocjować z firmą zajmującą się AI o prawo do błędnego cytowania siebie.