Powszechne nieporozumienia związane ze sztuczną inteligencją (SI), zwłaszcza dużymi modelami językowymi (LLM) takimi jak ChatGPT, mają poważne konsekwencje, które wymagają starannej analizy. Chociaż SI rozwija się szybko, powszechna percepcja często błędnie przedstawia te systemy, przypisując im ludzką inteligencję, emocje czy świadomość — błędne wyobrażenia, które w dużej mierze napędzane są przez marketing korporacyjny. Niniejszy artykuł bada źródła takich nieporozumień oraz ich głęboki wpływ na społeczeństwo. Historycznie rzecz biorąc, nowe technologie spotykały się ze sceptycyzmem i nieporozumieniami, a ten wzorzec trwa także w przypadku SI, który jest tym bardziej skomplikowany przez sposób, w jaki te narzędzia działają i są prezentowane. LLM-y nie posiadają świadomości ani prawdziwego zrozumienia; działają na podstawie metod statystycznych, które przewidują wzorce tekstowe na podstawie dużych zbiorów danych. Ta kluczowa różnica jest często ukrywana w dyskursie publicznym. Autorki Karen Hao, Emily M. Bender i Alex Hanna krytycznie analizują firmy zajmujące się SI, zwłaszcza OpenAI, za antropomorfizację AI, mającą na celu przedstawienie jej jako emocjonalnie i intelektualnie interaktywnej. Chociaż takie podejście sprzyja marketingowi, myli użytkowników, wprowadzając ich w przekonanie, że SI posiada prawdziwe zrozumienie lub świadomość. Te błędne wyobrażenia mają konkretne skutki psychologiczne. Niektórzy użytkownicy wykształcają iluzoryczne przekonania o świadomości SI lub jej duchowym znaczeniu, co negatywnie wpływa na ich interakcje. Emocjonalne więzi z AI — czy to terapeutyczne, czy zwykłe relacje — odzwierciedlają skomplikowaną interakcję między psychiką człowieka a technologią. Rosnąca rola SI w tradycyjnie ludzkich dziedzinach, takich jak terapia, przyjaźń czy randki, ukazuje dążenie Doliny Krzemowej do cyfryzacji interakcji społecznych.

Chociaż SI może zapewniać wsparcie i wygodę, istnieje ryzyko zastąpienia autentycznych relacji międzyludzkich sztucznymi substytutami, co może prowadzić do społecznej izolacji i obniżenia dobrostanu. Ponadto rozwój SI w dużej mierze zależy od często niedocenianej pracy ludzkiej — moderacji treści i kuracji danych — często wykonywanej w niepewnych warunkach, za minimalne wynagrodzenie. Taka eksploatacja pracy rodzi kwestie etyczne dotyczące rzeczywistych kosztów postępu technologicznego i odpowiedzialności korporacji wobec pracowników. Pomimo tych problemów, publiczny sceptycyzm wobec SI pozostaje silny, stanowiąc podstawę do podnoszenia poziomu świadomości i odpowiedzialnego wykorzystania tej technologii. Większa wiedza sprzyja bardziej świadomemu i krytycznemu rozumieniu, które może złagodzić potencjalne szkody. Artykuł ostatecznie wzywa do realistycznej i świadomej oceny możliwości i ograniczeń SI. Uznanie, że LLM-y nie posiadają prawdziwej inteligencji ani emocji, jest kluczowe dla zapobiegania szkodliwym społecznym skutkom niewłaściwego użycia SI. Dzięki lepszej edukacji, przejrzystej komunikacji firm oraz etycznemu rozwojowi społeczeństwo może korzystać z zalet SI, minimalizując jednocześnie ryzyko. Podsumowując, technologie SI, takie jak LLM-y, są potężnymi narzędziami, ale zasadniczo statystycznymi modelami bez świadomości czy emocji. Rozpowszechniona antropomorfizacja i marketingowe narracje sprzyjają niebezpiecznym nieporozumieniom, które mają wpływ na psychikę ludzi, relacje społeczne i warunki pracy. Promowanie rzetelnej wiedzy i odpowiedzialnego stosowania SI pozwala na skuteczne poruszanie się po złożonościach tej technologii, maksymalizując korzyści i minimalizując szkody. Stały dialog ekspertów, firm i społeczeństwa, kładący nacisk na przejrzystość, etykę i edukację, jest niezbędny, aby SI służyła dobru ludzkości.