Een toenemend aantal experts waarschuwen dat voedselbedrog stilletjes tot wel 50 miljard dollar per jaar afsnoept van de wereldwijde voedingsindustrie, wat niet alleen economische schade veroorzaakt maar ook ernstige gezondheidsrisico’s voor consumenten met zich meebrengt. Branche insiders suggereren dat blockchain-technologie een oplossing zou kunnen zijn om vervalste en vervuilde producten te voorkomen. Het inzetten van dergelijke systemen in complexe toeleveringsketens vereist echter aanzienlijke investeringen en een zorgvuldige strategie. De Impact van Voedselbedrog Voedselbedrog houdt in dat kopers worden misleid over de inhoud van hun voedsel. Het varieert van het mengen van goedkope oliën door olijfolie tot het toevoegen van schadelijke stoffen zoals melamine aan melk. Zo zou een melk-schandaal in China in 2008 hebben geleid tot ziekte bij meer dan 300. 000 baby's. Volgens de VN-Voedsel- en Landbouworganisatie (FAO) betekent voedselbedrog opzettelijk misleiden van consumenten over de kwaliteit of ingrediënten van gekocht voedsel. Hoewel voedselbedrog slechts een klein deel uitmaakt van de 12 biljoen dollar grote voedingssector, die economische impact kan hebben die vergelijkbaar is met die van een land als Malta. Het vertrouwen van consumenten neemt af, merken worden geschaad en zelfs legitieme boerderijen en winkels ondervinden gevolgen tijdens schandalen. Recente gevallen van voedselbedrog zijn gedocumenteerd in heel Azië en de Stille Oceaan. (Bron: FAO) Blockchain Verhoogt de Transparantie Blockchain fungeert als een openbaar grootboek waarin elke stap in de toeleveringsketen wordt vastgelegd en beveiligd. Walmart bijvoorbeeld, gebruikt Hyperledger Fabric om varkensvlees in China en mango’s in de VS te traceren, waardoor de trackingtijd van dagen tot seconden wordt teruggebracht. Dit maakt het mogelijk om onmiddellijk besmette producten te identificeren die de keten binnenkomen. Eenmaal op de blockchain vastgelegd, kunnen gegevens niet worden gewijzigd of verwijderd, waardoor consumenten en inspecteurs beschikken over een onveranderlijk bewijsstuk van boerderij tot bord. Tech-experts geloven dat dergelijke transparantie fraudeurs afschrikt, die afhankelijk zijn van geheimhouding. Overheden beschrijven voedselbedrog als de opzettelijke verkeerde voorstelling van voedselproducten—of door goedkopere ingrediënten toe te voegen, inferieure items te vervangen, of etiketten te vervalsen—om consumenten om financieel gewin te bedriegen. (Afbeelding: Gemini) Uitdagingen van Kosten en Complexiteit Het implementeren van blockchain oplossingen is echter niet goedkoop of eenvoudig. Bedrijven worden geconfronteerd met kosten voor software, hardware, training en sensoren die nodig zijn om data in de blockchain te voeren.

Defecte of gemanipuleerde apparaten kunnen de integriteit van gegevens ondermijnen. Orakels, die real-world gebeurtenissen verbinden met de blockchain, zijn kwetsbaar voor hacking. Daarnaast aarzelen sommige bedrijven om gedetailleerde informatie te delen vanwege competitieve zorgen. Reguleringen rondom blockchain en voedseltraceerbaarheid blijven in veel regio’s onduidelijk. Het coördineren van alle betrokkenen—van boeren en vervoerders tot detailhandelaren—vergt aanzienlijke tijd en financiële middelen. Schattingen geven aan dat het lanceren van een grootschalig systeem miljoenen dollars kan kosten voor grote stakeholders. Bevordering van Adoptie Organisaties zoals TE-Food en Provenance, samen met branchegroepen, voeren pilotprojecten uit met boeren, distributeurs en retailers om blockchain-toepassingen te testen. Opleidingsprogramma’s worden momenteel opgezet. Bepaalde overheden in de EU en Azië bespreken duidelijkere regelgeving rondom voedseltraceerbaarheid. Experten adviseren te starten met kleinschalige projecten gericht op specifieke producten of regio’s om snel de baten te laten zien. Succesvolle pilots kunnen bredere deelname stimuleren. Vooruitblik Voedselbedrog blijft een belangrijke uitdaging. Hoewel hulpmiddelen zoals blockchain veel potentieel bieden om het tegen te gaan, brengen ze ook hoge kosten met zich mee. Een effectieve inzet van blockchain vereist het aanpakken van zwakke plekken in de koudeketen, het overbruggen van datasilo’s en het opstellen van duidelijke regelgeving. Investeringen in betrouwbare sensoren, beveiligde orakels en sterke samenwerkingen zijn essentieel. Wanneer deze elementen goed op hun plek vallen, kan blockchain substantieel helpen om voedselbedrog te verminderen. Tot die tijd blijft het beschermen van consumenten en het beveiligen van de voedselvoorziening een veeleisende taak. Uitgelichte afbeelding courtesy of SafeFood; grafiek afkomstig van TradingView.