Trong một khoảnh khắc đánh dấu bước ngoặt khi tích hợp trí tuệ nhân tạo vào các thủ tục tố tụng, gia đình của Christopher Pelkey, cựu chiến binh quân đội Hoa Kỳ bị giết trong vụ án cãi vã trên đường vào năm 2021, đã sử dụng một video do AI tạo ra trong phiên xử phạt ngày 1 tháng 5 năm 2025 tại Tòa án Tối cao Quận Maricopa, Arizona. Sự kiện chưa từng có này trình diễn một hình đại diện kỹ thuật số cực kỳ chân thực của Pelkey khi đọc một thông điệp đã được viết sẵn, nhằm truyền tải cảm xúc của Pelkey và hình dung cách anh có thể đã tự mình nói chuyện với tòa án. Hình đại diện AI này do chị gái của Pelkey, Stacey Wales, đứng đầu, với mong muốn thể hiện nỗi mất mát sâu sắc mà gia đình cô đã trải qua. Sử dụng kiến thức công nghệ, họ đã tạo ra một hình ảnh số sống động và đầy cảm thông nhằm nhấn mạnh khía cạnh nhân đạo trong quá trình pháp lý. Wales cho biết rằng thông điệp của AI chuyển tải các sắc thái cảm xúc mà lời nói của chính cô không thể truyền đạt được trong một thời điểm công khai và quan trọng như vậy. Mặc dù video do AI tạo ra không được chấp nhận như một chứng cứ chính thức, nhưng nó đã được sử dụng trong quá trình tuyên án, gây ra nhiều tranh luận về vai trò ngày càng nổi bật của AI tổng hợp trong các bối cảnh pháp lý. Bị cáo, Gabriel Paul Horcasitas — người bị kết án về tội ngộ sát và gây nguy hiểm liên quan đến vụ việc — đã lĩnh án 10, 5 năm tù. Việc sử dụng AI này nhấn mạnh xu hướng ngày càng gia tăng khi công nghệ hội nhập với các thủ tục tư pháp, có khả năng định hình lại cách tòa án tiếp cận các câu chuyện cảm xúc và các bản cáo trạng ảnh hưởng đến nạn nhân. Tuy nhiên, màn trình diễn trong phòng xử do AI tạo ra đã nhận được phản ứng trái chiều từ giới pháp lý.

Các chuyên gia đã bày tỏ lo ngại về các vấn đề đạo đức và thủ tục. Giáo sư luật Harry Surden, một chuyên gia về luật và công nghệ, đã cảnh báo về giới hạn phù hợp đối với các mô phỏng AI trong công lý, nhấn mạnh các rủi ro như ảnh hưởng mạnh mẽ của chúng đến các hội đồng xét xử và thẩm phán, có thể gây thiên vị hoặc ảnh hưởng đến quyết định ngoài các tiêu chuẩn chứng cứ truyền thống. Ông nhấn mạnh rằng những thông điệp như vậy nằm ngoài quy định chứng cứ hiện hành, cần có các quy định rõ ràng về việc sử dụng AI trong phòng xử án. Sáng kiến của gia đình Pelkey thể hiện bản chất kép của AI trong các bối cảnh pháp lý: vừa mang lại những cách sáng tạo để nhân hóa các thủ tục và giúp các nạn nhân có tiếng nói, vừa đặt ra các mặt đạo đức về tính công bằng, khách quan và khả năng bị thao túng. Khi AI ngày càng phát triển trong các lĩnh vực, việc tích hợp công nghệ này vào phòng xử cần cân nhắc kỹ lưỡng, hài hòa giữa đổi mới và nguyên tắc công lý, cũng như quy trình pháp lý đầy đủ. Vụ việc này là một ví dụ điển hình minh chứng tác động cảm xúc của AI đi kèm với những thách thức phức tạp. Nó đã khơi mào các cuộc thảo luận rộng hơn giữa các chuyên gia pháp lý, nhà công nghệ, nhà lập pháp và công chúng về việc tích hợp AI một cách có trách nhiệm vào hệ thống tư pháp để đảm bảo công nghệ nâng cao chứ không làm suy yếu các quyền lợi và đạo đức. Kinh nghiệm của gia đình Pelkey và cách tòa án xử lý vụ việc đều nhấn mạnh nhu cầu cấp thiết về việc xem xét liên tục và có thể xây dựng các khung pháp lý mới phù hợp với các công cụ AI trong phòng xử, chuẩn bị cho các vụ án trong tương lai liên quan đến công nghệ này. Khi AI tiến bộ, cuộc thảo luận về vai trò của nó trong công cuộc tìm kiếm công lý cũng sẽ ngày càng mở rộng.