ადამიანებმა ყოველთვის ემგზავრებოდნენ — არა მხოლოდ ფიზიკური სივრცეების Crossing-ისა, არამედ მუშაკობისა და აზროვნების ცვლილებების საშუალებით. ყოველი მნიშვნელოვანი ტექნოლოგიური რევოლუცია ეხმიანებოდა ასეთი მიგრაციებს: ფერდობებზე ფარეხებიდან ქარხნებზე, კუნთებიდან მანქანებზე, ანალოგური ჩვევებიდან ციფრულ რეაქციებს. ეს ცვლილებები არ გამოირჩევა მხოლოდ ჩვენი მუშაობა, არამედ ჩვენი იდენტობა და ღირებულებების შეგრძნება. წამიერი, საინტერესო მაგალითი მე-20 საუკუნის დასაწყისიდან არის: 1890 წელს აშშ-ში ამდგარ 13, 000-ზე მეტი კომპანია წარმოებული ქ horses-drawn carriage-ებს; 1920 წლისთვის კი, მათი რაოდენობა ჩამოვიდა ნაკლებ 100-მდე. ერთი თაობის ფარგლებში, სრულიად ინდუსტრია გაქრა, გამოიწვია მილიონობით მუშაკის უმწეორობა, თანამდებობების ამოწყვეტა, ქალაქული ცხოვრება შეიცვალა და მასშტაბური კონტინენტური მოძრაობა შესაძლებელი გახდა. ტექნოლოგიური პროგრესი არ ითხოვს თანხმობას. დეიტ, სადაც ხელოვნური ინტელექტი ვითარდება, ადამიანებს ემუქრებათ კოგნიტური მიგრაცია. ეს გადაინაცვლებს არა ფიზიკურად არამედ მენტალურად — სწრაფად რომს განვლილი ამოცანებიდან რომელთა შესრულებაც მანქანებსან უმარტივად შეუძლიათ, მარჯვნივ გადადის სტკატია, რომელიც მოითხოვს ადამიანის შემოქმედებითობას, ეთიკის გააზრებას და ემოციურ ინტუიციას. ისტორია უამრავ ასეთ მიგრაციებს აჩვენებს. რობოტიზაციიდან დიჯიტალურ যুগამდე, მანქანების მოთხოვნილი ახალი უნარები, ინსტიტუციები და ნარატივები გამოჩენილა, რომლებიც ახალ გამარჯვებულებს აჩენენ და სხვებს სდევნიან. **ჩარჩოებრივი ცვლილება: IBM-ის “კოგნიტიური ეპოქა”** 2015 წლის ოქტომბერში IBM-ის გენერალურმა დირექტორმა ჯინიმ რომეტიმ გამოაცხადა “კოგნიტიური ეპოქა” Gartner კონფერენციაზე. ეს იყო არა მხოლოდ მარკეტინგული შოუ, არამედ სტრატეგიული ცვლილება და სიგნალი ტექნოლოგიური ინდუსტრიისთვის ახალი გამოთვლითი ფაზის შესახებ. მას შემდეგ, რომ აქამდე მოქმედებდნენ პროგრამირებადი სისტემები ადამიანების მიერ დაწერილი წესების გამოყენებით, კოგნიტიური სისტემები სწავლობენ, ადაპტირდებიან და პროგრესირებენ მACHINE ლეარნინგისა და ნატურალური ენის დამუშავების საშუალებით (NLP). ისინი აცხადებენ, გამოიცნობენ, სინთეზირებენ და ურთიერთქმედებენ. მთავარი ამ ხედვის იყო IBM-ს უოთონი, რომელიც ცნობილია 2011 წლის "ჯერპადიზე"human champion-ებს მოუგრიან. თუმცა, უოთონის რეალური დანიშნულება იყო ადამიანის ინტელექტის გაძლიერება — დევიდის ანალიზში ათასობით კლინიკური ტესტის ან ანალიტიკოსებს იხმარებოდნენ, მისი ფუნქცია იყო კოგნიტური თანხმლები (კოპილოტი) და არა სუბიექტის შეცვლა. ეს რეფრემინგი ხაზს უსვამდა პარტნიორობასა და ავტომატიზაციას, და პრომოუტებდა “გაზრდილ ინტელექტს” ან “მიღწეული ინტელექტს” მისი “კაფკის” ნაცვლად. თუმცა, აშკარად აღიქვავდა, რომ კოგნიტური შრომა — რომელიც ადრე თეთრკოლურ პროფესიონალთა სფერო იყო — ახლა საფრთხის ქვეშ დგებოდა ავტომატიზაციის, როგორც კაშკაშა engine-მა physical შრომა შეცვალა, ასევე კოგნიტური კომპიუტერობამ ენა, დიაგნოზი და გადაწყვეტილებები. IBM-ის განცხადება იყო ოპტიმისტური და ასევე დასანახი: ილუსტრაცია მოგვისახავდეს მომავალს, სადაც ადამიანის უნარები განახლებული და გაძლიერებული იქნება მანქანებთან ერთად, მაგრამ ასევე უაღრესად საჭირო იქნება ახალი ღირებულებების მიგრაციები — მათ სფეროებში, სადაც მანქანებსთან ბრძოლის სიძნელეია, როგორიცაა მნიშვნელობის შექმნა, ემოციური საზღვრებისა და ეთიკის გააზრება. ეს განცხადება ნიშნავდა არა სხეულის, არამედ გონების დიდ მიგრაციას — გამოწვევას არა მხოლოდ უნარებისთვის, არამედ იდენტობისთვის. **პირველი დიდი მიგრაცია: ფერდობიდან ქარხნები** თვქვე, რომ გამოკვეთა დღევანდელი კოგნიტური მიგრაციის უნიკალურობა, საჭიროა მოკლედ შევხედოთ წინათგმულ მიგრაციებს. რევოლუციამ შექმნა პირველი მასშტაბური მუშაკთა გადასვლა — ფერმერიანიდან ქარხნებზე. ორადგადატანილი იყო ფერმერული და სეზონური, ფიზიკური შრომა, ასეთი მუშაობა გადაიქცა სტრუქტურირებულ, სპეციალიზებულ და ეფექტურ სამუშაოს. ეს ტრანზიცია შეცვალა იდენტობა: ნავაჭრები და სახურავები გახდა ინდუსტრიული მეტალის ნაწილები, ხავერდით ემსახურებოდა დროის ומ_SHIFT-ებს. უნარები, რუტინები და სოციალურ საფეთქლები შეიცვალა.

ინსტიტუციებმა ექსკლუზიურად მოერგო: განათლება გაიზარდა, რათა მოცემულიყო განათლებული ინდუსტრიული მუშაკები, ა და კანონები შეიმუშავეს, გაკვეთილები მოიცვა, ქალაქები გაიზარდა და დაიბნენ. ეს იყო ტრავმული, მაგრამ საფუძველია თანამედროვე მანქანისმსოფლო სამყარო. გამოჩნდა ნიმუში: ტექნოლოგია აისხლტება და საზოგადოება იღუპება — ხანდაგი, ხანდაგი, ან უფრო ვიწრო — სანამ ახალი ბალანსი არ შექმნა. ინდუსტრიული რევოლუცია ითხოვდა ჩვენი სხეულების მარგინალიზაციას; შემდეგი შეისყიდის ჩვენი გონების. **ციფრული რევოლუცია: ფაბრიკის შტრაჰტიდან ოფისის კოშკამდე** შუა საუკუნეებიდან 1990 წლის ჩათვლით, კომპიუტერები გადახედეს მოტივებს და არქიტექტურებს, შეცვალეს მექანიკური შრომის ფუნქცია საინფორმაციო დამუშავებითა და რიცხვობრივი ფორმულებით. გამყიდველი გახდა მონაცემთა ანალიტიკოსი; დიზაინერი — ციფრული არქიტექტორი. სამუშაო გადაინაცვლა ქარხნიდან ოფისებში და საბოლოოდ — ჩვენს ჯიბეებზე. ცოდნის მუშაობა გახდა ცენტრალური და წარმოსახული, კომპიუტერებისა და ფორმულების გამოყენებით. ეს მიგრაცია განახლებდა პროდუქტიულობას ზრუნვითა და გონებით, ყოველგვარი გამოგონებისა და აზროვნება, შექმნა არათანასწორობა მათ შორის, ვინც ითვისებს ციფრულ ინსტრუმენტებს და მათ, ვინც დატოვეს გაწირვა. ინსტიტუციები სწრაფად მოერგნენ: სკოლებში ისწავლეს “21-ე საუკუნის უნარები, ” კომპანიებმა გადააწყეს სამუშაო პროცესი, და პროფესიული იდენტობა ტრანსფორთქული გახდა — მუშაკიდან ცოდნის მუშაკამდე. ეს ცვლილება იყო ნაკლებად ტრავმული, მაგრამ ისეთივე კრებათად. **ახლა: ყველაზე ღრმად მიგრაცია** მოდრაციაში, სადაც მე-21 საუკუნე შემოდის, წინა ცოდნის მუშაობა ავტომატიზირებს კიდეც. არსებული სულიერი მიგრაცია იპყრობს ვინაობის სამჭედებელი - ჩვენი იდენტობა მორგებული მინდვრისზე, რასაც სანდიობა და ვალდებულებანი ეფუძნება. AI უახლოვდება ადამიანების უნარებს: შემოქმედებას, ეთიკას, ემპატიას, მნიშვნელობასა და სულიერებას. ეს მიგრაცია ღრმაა, რადგან ეს არამარტო ცვლილების გადარჩენაა, არამედ იდენტობის გადმოდგმა — ჩვენს ნამდვილ ღირებულებაზე გადამეტება, და ჩვენთვის მხოლოდ პროდუქტიულობა არ გვეშინია, არამედ გვსურს ვიპოვოთ საკუთარი არსი, მისთვალისგან სულიერი ზემოქმედება და მნიშვნელობა. **სიჩქარის ზრდა და სწრაფი ადაპტაციის აუცილებლობა** წევრის ყოველი ტექნოლოგიური მიგრაცია სულ უფრო სწრაფია. რევოლუცია მოვიდა საუკუნეში; დიჯიტალური რევოლუცია შეირყა ათწლეულებში; ახლა, კოგნიტური მიგრაცია მიმდინარეობს წლების შიგნით. მაგალითად, დიდი ენა მოდელები (LLMs) ხუთ წლიანი ხანგრძლივობის ფარგლებში იწვევენ სამოქმედო ინსტრუმენტებს. ოლის ბრიჯსმა 2003 წელს აღნიშნა რომ სწრაფი ცვლილება გამოწვევაა ჩვენი გადასვლების გამოსავლენად; დღეს ეს რიცხვი მატულობს. ტექნოლოგიების ზრდა პირდაპირ აისახება ამ: CPUs-ს ინსტრუქციებს გამოყავთ სერიის მიხედვით, რომლებიც ადამიანები იწერენ წესებს; GPUs-ს ახლა ითვისებენ მასშტაბურად თანმიმდევრულ ნამუშევრებს და სწავლობენ მონაცემებიდან — გასახშირებლად გრაფიკის გათვლას. Nvidia მისცეს ამ პროცესს “მოწევა გამანადგურებელი გამოთვლით. ” **ეკზისტენციული მიგრაცია** ტექნოლოგიური გარდაქმნები ადრე გრძელდებოდა თაობებს, ახლა — კონკრეტულ კარიერაში ან ათწლეულებში. ეს გადმოსმაავალება მოითხოვს არა მხოლოდ ახალი უნარების. არამედ სიღრმისეულ გადაფასებას იმისა, თუ რა კავშირში ვართ ჩვენ ადამიანები. როდესაც ადრე უბრალოდ იყო ახალი ინსტრუმენტებისა და რუტინების სწავლა, ახლა გვსურს მივიდეთ ისეთ სფეროებში, სადაც ჩვენი სულიერი და ეთიკური შედგენა განსაზღვრავს. ჩვენ წინაშე ოსტატობის გზაა — იპოვოთ ჩვენი არსის ესენციალი არა ავტომატიზაციის მიღმა, არამედ ისედაც ჩვენი ერთ-ერთი უმაღლესი მიზანი — ჩვენი ადამიანის ბუნების გამოძიება, როდესაც बुद्धიწობით გონება აღარ არის გამორჩეული.