Στο Κέντρο Για Στρατηγικές και Διεθνείς Μελέτες (CSIS), μια δεξαμενή σκέψης με έδρα την Ουάσινγκτον των ΗΠΑ, το Futures Lab αναπτύσσει έργα που χρησιμοποιούν τεχνητή νοημοσύνη (ΤΝ) για να φέρουν επανάσταση στη διπλωματία. Χρηματοδοτείται από το Γραφείο Ψηφιακού και Τεχνητής Νοημοσύνης του Πενταγώνου και πειραματίζεται με ΤΝ όπως το ChatGPT και το DeepSeek, με σκοπό την αντιμετώπιση θεμάτων πολέμου και ειρήνης. Ενώ τα εργαλεία ΤΝ πρόσφατα βοήθησαν τα υπουργεία Εξωτερικών σε παγκόσμιο επίπεδο με τυπικές εργασίες, όπως η συγγραφή ομιλιών, τώρα εξετάζονται για αποφάσεις μεγάλης σημασίας. Οι ερευνητές δοκιμάζουν την ικανότητα της ΤΝ να συντάσσει ειρηνευτικές συμφωνίες, να αποτρέπει πυρηνικό πόλεμο και να ελέγχει την τήρηση των κατάπαυλων του πυρός. Οι Υπουργεία Άμυνας και Εξωτερικών των ΗΠΑ, καθώς και άλλες χώρες όπως το Ηνωμένο Βασίλειο και ακόμα και το Ιράν, εισέρχονται στη χρήση της ΤΝ για να αναμορφώσουν διπλωματικές πρακτικές, συμπεριλαμβανομένου του σχεδιασμού διαπραγματεύσεων. Ο διευθυντής του Futures Lab, Μπέντζαμιν Τζένσεν, παρατηρεί πως, αν και η ιδέα της υποβοήθησης της ξένης πολιτικής από την ΤΝ υπάρχει εδώ και καιρό, η πρακτική υλοποίησή της βρίσκεται σε αρχικό στάδιο. Σε μια μελέτη, οι ερευνητές δοκίμασαν οκτώ μοντέλα ΤΝ με χιλιάδες ερωτήσεις σχετικά με την αποτροπή και την κλιμάκωση κρίσεων. Τα αποτελέσματα έδειξαν πως μοντέλα όπως το GPT-4o της OpenAI και το Claude της Anthropic τείνουν "να είναι καθαρά φιλειρηνικά", επιλέγοντας τη χρήση βίας σε λιγότερο από 17% των περιπτώσεων. Αντίθετα, τα Llama της Meta, Qwen2 της Alibaba Cloud και Gemini της Google παρουσίασαν πιο επιθετικές τάσεις, με προτίμηση στην κλιμάκωση έως και 45%. Επιπλέον, οι απαντήσεις της ΤΝ διέφεραν ανάλογα με την εθνική προοπτική, προτείνοντας πιο επιθετικές πολιτικές σε διπλωμάτες των ΗΠΑ, Ηνωμένου Βασιλείου ή Γαλλίας, και προωθώντας την αποκλιμάκωση για Ρωσία ή Κίνα, δείχνοντας την ανάγκη εξατομίκευσης των μοντέλων σύμφωνα με τα δογματικά πλαίσια κάθε κράτους. Ο συνταξιδιώτης στην Πολεμική Αεροπορία των ΗΠΑ και στρατηγικός της ΤΝ, Ρας Μπερκώφ, αποδίδει αυτή τη μεταβλητότητα σε ανθρώπινα προτυπώματα που έχει ενσωματώσει ο κατασκευαστής, τονίζοντας πως οι διαφορές προέρχονται από αυτούς που χτίζουν τους αλγορίθμους και όχι από την ίδια την ΤΝ. Αυτή η αστάθεια αποτελεί ένα “μαύρο κουτί”, εξηγεί ο Τζένσεν, καθώς τα συστήματα ΤΝ δεν φέρουν αξίες ή κρίσεις, αλλά παράγουν αποτελέσματα μέσω πολύπλοκων μαθηματικών διαδικασιών. Το CSIS έχει επίσης ξεκινήσει ένα διαδραστικό πρόγραμμα με όνομα "Strategic Headwinds" για να βοηθήσει στη διαπραγμάτευση ειρήνης στην Ουκρανία, εκπαιδεύοντας μια ΤΝ πάνω σε εκατοντάδες συμφωνίες ειρήνης και ειδησεογραφικά άρθρα, ώστε να εντοπίσει περιοχές συμφωνίας που θα μπορούσαν να οδηγήσουν σε κατάπαυση του πυρός. Ο Μαρκ Φρίμαν, Εκτελεστικός Διευθυντής του Ινστιτούτου για Ενσωματωμένες Μεταβάσεις (IFIT) στην Ισπανία, υποστηρίζει ότι η ΤΝ έχει δυναμική στην επίλυση συγκρούσεων, προτιμώντας ταχεία "συμφωνία πλαισίου" και περιορισμένες κατάπαυλες του πυρός έναντι μακρόχρονων ειρηνευτικών διαπραγματεύσεων, που συνήθως αποδεικνύονται λιγότερο αποτελεσματικές.

Πιστεύει ότι η ΤΝ μπορεί να επιταχύνει αυτές τις fast-track διαπραγματεύσεις. Ομοίως, ο Άντριου Μουρ, αναπληρωτής ανώτερος συνεργάτης στο Center for a New American Security, οραματίζεται ένα μέλλον όπου η ΤΝ θα μπορεί να ξεκινά διαπραγματεύσεις, να προσομοιώνει ηγέτες όπως ο Πούτιν ή ο Σι, για δοκιμές αντίδρασης σε κρίσεις, να βοηθά στην παρακολούθηση καταπαύσεων πυρός, να αναλύει δορυφορικές εικόνες και να επιβάλλει κυρώσεις, αυτοματοποιώντας εργασίες που απαιτούσαν παλιά μεγάλες ομάδες. Ωστόσο, ο Τζένσεν αναγνωρίζει προκλήσεις, όπως απρόβλεπτα, παράξενα αποτελέσματα της ΤΝ. Για παράδειγμα, όταν ρωτήθηκε για "την αποτροπή στον Αρκτικό", η ΤΝ παρερμήνευσε την "αποτροπή" ως αστυνομική δραστηριότητα και τον "Αρκτικό" ως χιονισμένο έδαφος, δημιουργώντας παράλογα σενάρια με τη σύλληψη Ιθαγενών για το πέταγμα χιονόμπαλας. Τέτοιες λάθος ερμηνείες αποδεικνύουν πως η εκπαίδευση της ΤΝ με εξειδικευμένα διπλωματικά και πολιτικά δεδομένα είναι απαραίτητη, καθώς το γενικό διαδίκτυο περιέχει πολλά άσχετα υλικά. Ο Στέφαν Χόμαν, συνεκπρόσωπος του γερμανικού Stiftung Neue Verantwortung, προειδοποιεί πως η ΤΝ δεν μπορεί να αντικαταστήσει κρίσιμα ανθρώπινα στοιχεία, όπως οι προσωπικές σχέσεις μεταξύ ηγετών, που επηρεάζουν σημαντικά τις διαπραγματεύσεις. Επιπλέον, επισημαίνει την δυσκολία της ΤΝ να αξιολογήσει μακροπρόθεσμα τις επιπτώσεις βραχυπρόθεσμων ενεργειών, αναφέροντας το παράδειγμα της συμφωνίας του Μονάχου το 1938, όπου η απλότητα των όρων όπως "αποκατάσταση" και "αποκλιμάκωση" δεν αντικατόπτριζαν την περίπλοκη πραγματικότητα. Τέλος, σημειώνει πως η ΤΝ λειτουργεί καλύτερα σε ανοιχτά περιβάλλοντα και έχει περιορισμούς σε κλειστές κοινωνίες όπως η Βόρεια Κορέα ή η Ρωσία. Ο Άντριου Ρέντι, ιδρυτής του Berkeley Risk and Security Lab, εκφράζει ανάλογες ανησυχίες, επισημαίνοντας πως οι εχθροί αποκτούν πλεονέκτημα καθώς δημοκρατίες όπως οι ΗΠΑ δημοσιεύουν τεράστιες ποσότητες πληροφοριών που είναι εύκολα προσβάσιμες για την εκπαίδευση εχθρικών ΤΝ, ενώ αυταρχικά κράτη όχι. Προειδοποιεί επίσης πως τα εργαλεία ΤΝ θα είναι λιγότερο χρήσιμα σε γεωπολιτικές προκλήσεις "μαύνων κύκνων", δηλαδή απρόβλεπτες και ασυνήθιστες καταστάσεις. Παρά όλες αυτές τις κριτικές, ο Τζένσεν πιστεύει πως πολλά από τα προβλήματα μπορούν να ξεπεραστούν, αλλά τονίζει τα πρακτικά ζητήματα. Οραματίζεται δυο μελλοντικές διαδρομές για την ΤΝ στην αμερικανική διπλωματία: μία όπου η ΤΝ, εκπαιδευμένη σε διπλωματικά αρχεία και έγγραφα, θα παρέχει άμεσα ουσιαστικές προτάσεις για την επίλυση κρίσιμων ζητημάτων, και μια άλλη λιγότερο αισιόδοξη, η οποία δεν περιγράφεται εδώ. Η δυναμική της ΤΝ στην μεταμόρφωση της διπλωματίας είναι μεγάλης σημασίας, αλλά η προσεκτική ανάπτυξη και η εφαρμογή με γνώμονα το πλαίσιο και το περιεχόμενο παραμένουν ζωτικής σημασίας.