John Wiederspan, een anesthesieverpleegkundige bij UW Medicine in Seattle, is zich bewust van hoe fouten kunnen ontstaan in de hoge-druk operatieruimtes, vooral tijdens noodgevallen wanneer adrenaline en urgentie leiden tot haasten bij het toedienen van noodmedicatie. Ondanks voortdurende inspanningen voor patiënte veiligheid blijven medicatiefouten veelvoorkomend, met minstens 1 op de 20 patiënten die getroffen wordt, wat volgens de Wereldgezondheidsorganisatie daily ongeveer 1, 3 miljoen verwondingen en één sterfgeval in de VS alleen betekent. Medicatiefouten involveerden vaak het toedienen van het verkeerde medicijn of onjuiste doseringen. Ziekenhuizen hebben maatregelen genomen zoals gekleurde etiketten en barcode scanners om fouten te beperken, maar fouten blijven bestaan. Dr. Kelly Michaelsen, een anesthesioloog en ingenieur bij UW Medicine en de Universiteit van Washington, merkte op dat 90% van de anesthesiologen op enig moment in hun carrière toegeven medicatiefouten te hebben gemaakt. Ze zag in dat AI zou kunnen helpen door te fungeren als een tweede paar ogen om fouten in real time te detecteren, aangezien ongeveer 99% van de gebruikte medicijnen tot een beperkte set van 10-20 medicijnen behoort. Haar focus lag op fouten bij het verwisselen van flesjes, wat verantwoordelijk is voor zo’n 20% van medicatiefouten, die ontstaan wanneer het verkeerde flesje of naambordje op de spuit leidt tot injectie met het verkeerde medicijn. Een tragisch voorbeeld is het overlijden van een 75-jar woman bij Vanderbilt University Medical Center door het ontvangen van een verlammiddel in plaats van een verzachtende medicatie. Om dergelijke fouten te voorkomen, ontwikkelde Michaelsen AI-gestuurde “slimme brillen” met een ingebouwde camera die gedragen worden tijdens operaties. Dit systeem scant, leest en vergelijkt etiketten op flesjes en spuiten en waarschuwt artsen als er mismatch wordt gedetecteerd. Het bouwen en trainen van de AI nam meer dan drie jaar in beslag, inclusief het verkrijgen van goedkeuringen voor het gebruik van vooraf opgenomen video van medicatievoorbereiding en gesimuleerde foutscenario’s voor training, vanwege ethische restricties tegen het opzettelijk maken van fouten bij echte patiënten. De AI toonde een nauwkeurigheid van 99, 6% bij het detecteren van verwisselingsfouten bij flesjes.

De volgende stappen omvatten het bepalen van de beste manier om waarschuwingen te geven, waarbij auditieve meldingen de voorkeur genieten, onder voorbehoud van goedkeuring door de FDA. De studie werd onafhankelijk gefinancierd. Wiederspan, die het apparaat heeft getest, is optimistisch over de potentie ervan om patiënte veiligheid te verbeteren, maar merkt op dat de huidige GoPro-achtige headset omvangrijk is, en dat een kleiner ontwerp de adoptie zou vergroten. Voorstanders van patiënte veiligheid, zoals Dr. Dan Cole van UCLA Health en Melissa Sheldrick, die haar zoon verloor door een medicatiefout, ondersteunen de belofte van AI, maar waarschuwen dat technologie alleen niet alle fouten kan voorkomen. Sheldrick benadrukt dat fouten vaak voortkomen uit meerdere factoren, zoals slechte communicatie en gefragmenteerde ziekenhuissystemen, en dat technologie moet worden gezien als een ondersteunende laag in plaats van een waterdicht systeem. Experts wijzen erop dat traditionele interventies, zoals het verhogen van waakzaamheid of checklists, vaak mentale belasting toevoegen aan al overweldigde artsen en beperkte effectiviteit hebben. Dr. Nicholas Cordella van de Boston Universiteit zegt dat AI-gestuurde camera’s passief toezicht bieden zonder de werkdruk van clinici te verhogen, wat mogelijk de veiligheid in drukke omgevingen zoals operatiekamers en spoedeisende hulp kan verbeteren. Vooruitkijkend wil Michaelsen de AI uitbreiden om het volume van medicijnen in spuiten te meten, om doseringsfouten te voorkomen, vooral in de kindergeneeskunde, waar patiëntgrootte sterk varieert en verdunning van medicatie vaak voorkomt. Wiederspan voorziet dat de technologie kan worden aangepast voor gebruik op OK’s en op afdelingen, bijvoorbeeld voor hulp bij het toedienen van orale medicatie, die veel verschillende medicijnen per patiënt inhoudt. Echter, de bredere invoering van AI in ziekenhuizen brengt belangrijke privacy- en dataveiligheidsvraagstukken met zich mee, vooral bij apparaten die patiëntengezichten of gevoelige informatie kunnen vastleggen. Michaelsen verzekert dat hun systeem alleen kopieën maakt van spuitetiketten en geen persoonlijke gegevens opslaat. Cordella onderstreept dat duidelijke standaarden, transparantie en toezicht nodig zijn om privacyrisico’s aan te pakken en waarschuwt dat artsen niet te afhankelijk moeten worden van AI, wat kan leiden tot verminderde waakzaamheid en het verwaarlozen van traditionele veiligheidscontroles. Al met al toont AI-gestuurde draagbare technologie veelbelovend potentieel om medicatiefouten in complexe klinische omgevingen te verminderen, door bestaande veiligheidsmaatregelen aan te vullen en zorgverleners te ondersteunen bij het verbeteren van patiënte uitkomsten, terwijl tegelijkertijd aandacht wordt besteed aan ethische, praktische en privacyvraagstukken.