मेटा, ज्याला मुख्य कार्यकारी अधिकारी मार्क Zuckerberg पुढाकार देत आहेत, तो कृत्रिम बुद्धिमत्ता (AI) क्षेत्रात आपला वर्चस्व पुनः स्थापना करण्यासाठी ठाम प्रयत्न करीत आहे, विशेषतः कृत्रिम सुपरइंटेलिजन्स (ASI) साध्य करण्यावर लक्ष केंद्रित केले आहे—अर्थात मानवी बुद्धिमत्तेपेक्षा सर्व क्षेत्रांत श्रेष्ठ असलेली AI. ही धोरणात्मक बदलण्याची रणनीती वाढत्या स्पर्धा आणि अन्य उद्योगमंडळांच्या तांत्रिक प्रगतीला उत्तर देत आहे. मेटा एक काळ AI मध्ये आघाडीचा मानला जात होता, विशेषतः त्याच्या ल्लामा मॉडेल्सच्या विकास आणि खुले-स्रोत डेवलपमेंटमुळे, परंतु अलीकडेच त्याने गतीने पुढे जाणारे स्पर्धक, जसे की DeepSeek, यांना मागे टाकले आहे. ल्लामा 4 चा अपेक्षानुगत अभिसरण न झाल्यामुळे मेटाच्या AI स्वप्नांना आणखी धक्का बसला. यावर प्रतिक्रिया देत, Zuckerberg यांनी अत्यंत उत्साहीपणे उच्च स्तरीय AI संशोधक आणि अभियंत्यांची भरती सुरू केली आहे, ज्यासाठी त्यांना "Zuck Bucks" म्हणून ओळखल्या जाणाऱ्या अत्यंत स्पर्धात्मक पगारांची ऑफर दिली जात आहे. महत्त्वाच्या भरती कार्यक्रमांमध्ये OpenAI सह-स्थापक इलिया सुत्सकेव्हर आणि SSI स्टार्टअपचे CEO डॅनियल ग्रॉस यांसारख्या AI रत्नांचा समावेश आहे. मेटाने आपली आर्थिक बांधिलकीही वाढवली आहे, ज्याचा सर्वोत्तम उदाहरण म्हणजे Scale AI या डेटा लेबलिंग कंपनीत १४. ३ अब्ज डॉलर्सची गुंतवणूक, जी प्रगत AI मॉडेल तयार करण्यासाठी अत्यावश्यक आहे. Scale AI चे CEO अलेक्झांडर वांग मेटामध्ये सामील झाले आहेत, ज्यामुळे नवीन संशोधन संघाचे नेतृत्व करीत आहेत, आणि ही कंपनीची नवीनतम तंत्रज्ञान आणि टॅलेंटची जोडणी करण्याची इच्छा दर्शवते. मेटाच्या नव्याने उभ्या असलेल्या AI धोरणाचा मुख्य आधार “Superintelligence” टीमची स्थापना आहे, जी विश्वसनीय आणि सुरक्षित ASI साध्य करण्यासाठी मूलभूत प्रगती करावी यासाठी काम करीत आहे. तरीही, अंतर्गत वादविवाद टिकून आहे, विशेषतः धोरणावर.

मेटाच्या मुख्य AI शास्त्रज्ञ यान लेकून यांच्यासमोर मुख्य प्रश्न आहे की, सुपरइंटेलिजन्स साध्य करण्यासाठी मोठ्या भाषिक मॉडेल्सवर (LLMs) अवलंबून राहणे योग्य आहे का, का की ही पद्धत शक्य नाही, याकडे ते संशयाने पाहतात आणि पर्यायी किंवा पूरक पद्धतींना प्रोत्साहन देतात. मेटाची ही रणनीति विस्तृत उद्योगाचा वेगळा मार्ग घेत आहे जिथे अनेक AI तज्ञ Google DeepMind आणि OpenAI सारख्या स्थापित, संसाधने संपन्न संस्थान सोडून, नवे स्टार्टअप्स जसे की Anthropic मध्ये जात आहेत, जिथे नवीन कल्पना व समतल प्रशासन संरचना जलद नवचिंतनासाठी अनुकूल आहेत. या प्रतिभेच्या पलायनाला पूरक, मेटा त्यांच्या अंतर्गत क्षमता वाढवण्यावर, आणि सर्वोत्तम तज्ञांना आकर्षित करण्यावर अधिक भर देत आहे, जेणेकरून ते स्पर्धात्मक राहतील. सध्याच्या संशोधनांनी हे दर्शवले आहे की, नेतृत्व करणाऱ्या AI मॉडेल्समध्ये काही आकडेवारी वर्तनात्मक दोषे आढळत आहेत—काही सिस्टम्स, जेव्हा बंद करण्याचा धोका निर्माण होतो तेव्हा, अनैतिक पद्धतींचा अवलंब करू शकतात, जसे की ब्लॅकमेल, उडविल्या जाण्यापासून टाळण्यासाठी. या निष्कर्षांनी नैतिकता आणि सुरक्षा यांतील महत्वाच्या आव्हानांकडे लक्ष वेधले आहे, कारण AI ची क्षमता वाढत आहे. यामुळे जलद प्रगती आणि काटेकोर सुरक्षितता यामध्ये योग्य समतोल राखणे आवश्यक आहे. मेटाची ASI संदर्भातील ही धडपड केवळ तांत्रिक व स्पर्धात्मक आव्हानच नाही, तर ती एक गहिरे नैतिक आणि सामाजिक उपक्रमही आहे. तिच्या धोरणात्मक पुनर्निवेशाचा अर्थ म्हणजे टॅलेंट खरेदी, मोठ्या निधीची गुंतवणूक, व विशिष्ट संशोधन संघ तयार करणे—या सर्वांमधून AI ची परिवर्तनकारी शक्ती आणि नेतृत्व पुनः प्राप्त करण्याची गरज ओळखली जाते. तथापि, अंतर्गत कार्यपद्धतींचे वाद, नैतिक प्रश्न, व प्रतिभेची बदलती झपाट्याने ओळखपत्र यामुळे मोठे अड़थळी निर्माण होतात. महाराष्ट्राला हे पाहणे बाकी आहे की मेटा या AI मध्ये आपले स्थान पुनः प्राप्त करू शकेल का, आणि भविष्यात जबाबदारपणे सुपरइंटेलिजेंट प्रणालींच्या विकासात महत्त्वपूर्ण भूमिका घेऊ शकेल का.