Trong hội nghị nhà phát triển Microsoft Build gần đây tại Seattle, đã nổ ra một cuộc tranh cãi lớn khi kỹ sư phần mềm Joe Lopez bị sa thải sau khi phản đối việc Microsoft cung cấp công nghệ AI cho quân đội Israel trong bối cảnh xung đột Gaza. Sự kiện này nổi bật như một trong những cuộc phản đối do nhân viên tổ chức có quy mô lớn nhất trong lịch sử công nghệ gần đây, làm nổi bật những căng thẳng gia tăng về vai trò đạo đức của các công ty công nghệ trong các vấn đề địa chính trị. Cuộc phản đối bắt đầu trong phần phát biểu của CEO Satya Nadella, khi Lopez gián đoạn bài phát biểu để bày tỏ phản đối việc Microsoft hợp tác với quân đội Israel. Sau đó, anh còn gửi email toàn công ty để thách thức các tuyên bố chính thức về việc sử dụng nền tảng đám mây Azure của Microsoft tại Gaza, đặt ra những lo ngại đạo đức về việc triển khai AI ở các khu vực xung đột và tác động tiềm ẩn đến dân thường. Hành động của Lopez đã khơi nguồn thêm các cuộc phản đối trong suốt bốn ngày diễn ra sự kiện, khi các nhà phát triển và nhân viên khác tổ chức các cuộc biểu tình ủng hộ Palestine, làm gián đoạn các phiên nói chuyện của các giám đốc điều hành và tổ chức các cuộc biểu tình bên ngoài địa điểm tổ chức. Những nỗ lực này phản ánh một phong trào ngày càng mở rộng trong giới công nghệ, yêu cầu sự minh bạch và trách nhiệm lớn hơn về việc sử dụng công nghệ của họ trong các khu vực xung đột. Microsoft thừa nhận đã cung cấp dịch vụ AI cho quân đội Israel nhưng phủ nhận các cáo buộc cho rằng công nghệ của họ đã được sử dụng để gây hại cho người dân Gaza. Công ty khẳng định các dịch vụ AI và đám mây của mình hỗ trợ các mục đích phòng vệ và an ninh hợp pháp, đồng thời tái khẳng định cam kết về việc sử dụng AI theo đạo đức. Dù đã có những cam kết này, cuộc tranh cãi vẫn thu hút sự chú ý rộng rãi của truyền thông và dẫn đến các cuộc tranh luận nội bộ cũng như công khai. Đại diện nhóm advocacy No Azure for Apartheid—gồm các cựu và hiện tại nhân viên Microsoft—cũng tố rằng Lopez đã nhận được thông báo sa thải theo cách gây cản trở quyền truy cập hợp lệ. Nhóm còn cáo buộc Microsoft đã kiểm duyệt các liên lạc nội bộ bằng cách chặn các từ như “Palestine” và “Gaza” trong email và các nền tảng trò chuyện.

Những cáo buộc này đã gây lo ngại về tự do ngôn luận và minh bạch trong nội bộ Microsoft, làm căng thẳng hơn nữa mối quan hệ giữa nhân viên có ý thức xã hội và ban lãnh đạo tập trung vào lợi ích kinh doanh. Microsoft vẫn chưa đưa ra lời giải thích rõ ràng công khai về cách xử lý các cuộc phản đối hoặc chi tiết về việc sa thải Lopez. Các yêu cầu làm rõ từ truyền thông dường như vẫn chưa được phản hồi, để lại nhiều câu hỏi chưa được giải đáp về văn hóa nội bộ và chính sách của công ty. Sự việc đã khơi mào các cuộc tranh luận rộng hơn trong cộng đồng công nghệ về trách nhiệm của các công ty công nghệ đối với các xung đột địa chính trị và cách triển khai đạo đức các đổi mới của họ. Tình huống xảy ra tại Microsoft Build phản ánh xu hướng ngày càng gia tăng trong giới công nghệ, khi ngày càng nhiều nhân viên yêu cầu các nhà tuyển dụng chịu trách nhiệm về tác động xã hội và đạo đức của sản phẩm của họ. Khi ảnh hưởng của AI mở rộng đến nhiều lĩnh vực, các cuộc tranh luận về mục đích sử dụng quân sự và chính phủ của công nghệ này đang ngày càng nắm giữ trung tâm. Các công ty như Microsoft hiện đang phải điều hướng qua một ngã tư phức tạp giữa đổi mới, đạo đức và hoạt động cộng đồng, xử lý các vấn đề vượt ra ngoài các hội nghị và tường công ty. Cuối cùng, các diễn biến tại hội nghị chứng tỏ mối liên hệ mật thiết giữa công nghệ và chính trị. Chúng nhấn mạnh những thách thức mà các công ty công nghệ phải đối mặt trong việc cân bằng giữa mục tiêu kinh doanh và các giá trị của nhân viên cũng như cộng đồng. Những cuộc trò chuyện này có thể định hình không chỉ chính sách doanh nghiệp mà còn hướng đi và quản trị của các tiến bộ công nghệ trong tương lai trên toàn thế giới.