2025 yılının 1 Temmuz'unda ABD Senatosu, Cumhurbaşkanı Donald Trump’ın yasama paketinden, ülke genelinde yapay zeka düzenlemeleri için durdurma (moratoryum) getiren tartışmalı hükmü neredeyse oybirliğiyle, 99’a 1 oyla kaldırdı. Bu hüküm, eyaletlerin kendi yapay zeka kurallarını koymasını önlemek amacıyla federal genişbant ve yapay zeka altyapısı finansmanına uyumu bağlayarak, eyaletlere on yıla kadar kendi yapay zeka düzenlemelerini uygulama alanı tanımayı amaçlıyordu. Başlangıçta federal liderlik kurmayı hedefleyen geniş çaplı bir girişimin parçası olan bu karar, bazı teknoloji liderleri ve Senatör Ted Cruz’un desteklerini kazanmıştı. Cruz, farklı eyalet düzenlemelerinin inovasyonu engelleyebileceği ve ABD’nin küresel yapay zeka rakipleri karşısında rekabet gücünü zayıflatabileceği konusunda uyarılarda bulunmuştu. Ancak, Cumhuriyetçi ve Demokratların ortak muhalefeti hızla ortaya çıktı. Eyalet yetkilerinden feragat edilmesinden endişe duyan birçok eyalet yetkilisi ve savunucu, Senato’ya eyaletlerin yapay zeka yönetimi konusundaki proaktif düzenlemelerini desteklemeleri çağrısında bulundu. Özellikle çocuklar ve yaratıcı profesyoneller gibi savunmasız grupların korunması konusunda eyaletlerin politika yapma rolüne vurgu yapıldı. Senatörler Marsha Blackburn ve Maria Cantwell, tartışmalı ifadeleri kaldırma yolundaki girişimleri yönetti ve eyaletlerin toplumlarının ihtiyaçlarına uygun politikalar geliştirmedeki hayati rolüne dikkat çekti. Tartışma sırasında, Cruz, uzlaşma niyetli değişiklikler önererek direnişi hafifletmeye ve moratoryumun bazı bölümlerini korumaya çalıştı. Bu öneriler arasında çocukların korunması ve sanatçıların haklarının Tennessee’nin ELVIS Yasası kapsamında korunması gibi muafiyetler vardı; bu yasa dijital telif hakları ve yaratıcı hakları kapsıyordu. Ancak, Cruz’un girişimleri, Senato’nun eyalet karar alma yetkisini sınırlamaya ilişkin güçlü muhalefetini değiştirmedi. Son oylamada, moratoryum reddedildi ve sadece Senatör Thom Tillis itiraz etti. Bu sonuç, Senato’nun gelişmekte olan yapay zeka teknolojilerini düzenlemede eyalet haklarını desteklediğini ve denetimsiz yapay zekanın getirdiği risklere ilişkin artan kamu endişelerini yansıttı.

Çocuk hakları örgütü Common Sense Media, bu kararı memnuniyetle karşıladı ve federal yapay zeka yasalarının eksikliği nedeniyle eyalet yetkilerinin çocukları koruma konusunda ne kadar önemli olduğunu vurguladı. Savunucular, yerel yapay zeka yönetiminin veri gizliliği, algoritmik önyargı, yanlış bilgi ve yaratıcı içeriklerin sömürülmesi gibi sorunlara uyum sağlayacak biçimde esnek olması gerektiğini belirtiyor. Bu Senato kararı, yapay zeka düzenlemelerinde federal ve eyalet rollerinin önemli bir dönüm noktasını temsil ediyor. Yapay zekanın hızla geliştiği bu dönemde, birçok yasa koyucu ve paydaş, tek tip federal yaklaşımların yetersiz kalabileceği ya da çok katı olabileceği görüşünde. Eyaletlerin politika inovasyon laboratuvarı olarak hareket etmesi, yapay zekanın etik, yasal ve toplumsal sorunlarına özgün ve zamanında çözümler geliştirilmesine imkan tanıyor. Oy sonrası, Başkan Trump’ın yasama paketi buna göre revize edildi. ABD’nin yapay zeka alanında inovasyon ve liderliğe olan bağlılığı yeniden vurgulanırken, aynı zamanda eyalet otoritesinin yapay zeka gözetiminde de tanınmasıyla, ekonomik rekabetçilik ile sorumlu yönetişim dengesi gözetildi. Gözlemciler, moratorumun kaldırılmasının, eyaletler arasında yapay zeka düzenlemelerinde parçalı bir yapı oluşturabileceğine ve ulusal çapta faaliyet gösteren işletmeler için zorluklar doğurabileceğine dikkat çekiyor. Yine de, bu çeşitliliğin, etkili politika geliştirmek adına gerekli bir deneme olduğunu düşünenler de var. Birçok eyalet, algoritmik hesap verebilirlik, şeffaflık ve çocukların çevrimiçi güvenliği konularında yasa tasarıları çıkardı veya önerdi. Özetle, Senato’nun yapay zeka düzenlemeleri için moratoryumun neredeyse oybirliğiyle kaldırılması, teknolojik yönetişimde eyalet liderliğinin öneminin geniş çapta kabul gördüğünü gösteriyor. Bu karar, yapay zekanın risklerini yönetmek için düşünceli denetim ihtiyacında iki partili ortaklık olduğunu ve federal mevzuatın henüz olgunlaşmadığını ortaya koyuyor. Tartışma, yapay zekanın toplum üzerindeki derin etkisini ve ileriye dönük işbirliği içinde, çok katmanlı yönetim ihtiyacını da vurguluyor.