Η Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα ξεκινά μια σημαντική τεχνολογική μεταρρύθμιση. Το Διοικητικό Συμβούλιο έχει πρόσφατα εγκρίνει δύο εκτεταμένα έργα με στόχο την ενσωμάτωση της τεχνολογίας blockchain στο σύστημα διακανονισμού ευρώ, σηματοδοτώντας μια στρατηγική ορόσημο στον εκσυγχρονισμό της χρηματοοικονομικής υποδομής της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Η ΕΚΤ ξεκινά την πρωτοβουλία blockchain με τα έργα Pontes και Appia Την 1η Ιουλίου 2025, η Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα ανακοίνωσε την έγκριση δύο στρατηγικών πρωτοβουλιών για την ενσωμάτωση της διανεμημένης λογιστικής τεχνολογίας (DLT) στα συστήματα διακανονισμού πληρωμών. Αυτά τα έργα επιδιώκουν να συνδέσουν τις υφιστάμενες υποδομές του Eurosystem με καινοτομίες Web3, ενώ διασφαλίζουν ότι η κεντρική εξουσία επί του νομίσματος διατηρείται. Η πρώτη πρωτοβουλία, με το όνομα «Pontes», πρόκειται να περάσει σε πιλοτική φάση μέχρι το τρίτο τρίμηνο του 2026. Στοχεύει στη σύνδεση πλατφορμών DLT—παραδείγματα αυτών είναι οι πλατφόρμες που χρησιμοποιούνται στην αποκεντρωμένη χρηματοδότηση ή στη διακίνηση περιουσιακών στοιχείων—με τις υπηρεσίες TARGET, που αυτή τη στιγμή διαχειρίζονται διακανονισμούς μεταξύ τραπεζών και τίτλων σε ολόκληρη την Ευρώπη. Ο στόχος είναι να αποφευχθεί η ανάπτυξη αυτών των πλατφορμών blockchain σε απομόνωση και να ενσωματωθούν στο ευρύτερο Ευρωπαϊκό χρηματοοικονομικό οικοσύστημα. Βλέποντας πιο μακριά, το έργο «Appia» θα εξετάσει τρόπους επέκτασης της συμβατότητας αυτής της τεχνολογίας σε παγκόσμιες διασυνοριακές συναλλαγές, ενδεχομένως καλύπτοντας και άλλες νομίσματα και χρηματοοικονομικά συστήματα.

Αυτή η προσεκτική, στρατηγική προσέγγιση αντικατοπτρίζει την πρόθεση της Ευρώπης να αποφύγει την επανάληψη λαθών του παρελθόντος σχετικά με τις digital τεχνολογίες. Αυτή η ανακοίνωση έρχεται μετά από μια φάση δοκιμών που πραγματοποιήθηκε μεταξύ Μαΐου και Νοεμβρίου 2024, με μια έκθεση που δημοσιεύτηκε την Τρίτη να τονίζει τα οφέλη της DLT: μείωση κόστους, μείωση κινδύνων διακανονισμού και βελτίωση της αποτελεσματικότητας στις μεταφορές κεφαλαίων. Μια στρατηγική απάντηση στην κυριαρχία των αμερικανικών stablecoins; Παρόλο που αυτή η κίνηση φαίνεται κυρίως τεχνική, στην πραγματικότητα αποτελεί μέρος ενός ευρύτερου παγκόσμιου νομισματικού ανταγωνισμού. Καθώς οι Ηνωμένες Πολιτείες προωθούν γρήγορα τη ρύθμιση των stablecoins—υποστηριζόμενη από το Κογκρέσο και την Ομοσπονδιακή Reserve—η Τράπεζα της Γαλλίας έχει εκδώσει πολλές προειδοποιήσεις. Η κύρια ανησυχία αφορά την ιδιωτικοποίηση του χρήματος από αμερικανικές εταιρείες όπως η Circle (USDC) και η Tether (USDT), που συνολικά ανέρχονται σε πάνω από 215 δισεκατομμύρια δολάρια. Σε αυτό το πλαίσιο, η απόφαση της ΕΚΤ να αναπτύξει μια δημόσια, συμβατή με το DLT υποδομή μπορεί να θεωρηθεί ως μια έμμεση αντίδραση. Αντί να απαγορεύσει ή περιορίσει τα stablecoins, η Ευρώπη επιδιώκει να παρέχει μια τεχνολογική και ρυθμιστική εναλλακτική λύση μέσω του ψηφιακού ευρώ και της ελεγχόμενης ενσωμάτωσης blockchain στους μηχανισμούς διακανονισμού της. Αυτή η προσέγγιση θα επιτρέψει στην Ευρώπη να διατηρεί την νομισματική της κυριαρχία, ενώ θα εφοδιάζεται με ανταγωνιστικά εργαλεία ενάντια στις προγραμματιζόμενες, άμεσες χρηματοοικονομικές καινοτομίες που εμφανίζονται στον Ατλαντικό. Αυτή η επιλογή είναι ζωτική, ιδίως λαμβάνοντας υπόψη μελέτες που δείχνουν ότι το 66% των καρτών πληρωμών στη ζώνη του ευρώ στηρίζεται επί του παρόντος σε υποδομές εκτός Ευρώπης.