De Trump-regering heeft officieel een regel uit de Biden-periode ingetrokken die strenge exportbeperkingen op kunstmatige intelligentie (AI) chips had opgelegd aan meer dan 100 landen zonder federale goedkeuring, wat een grote verandering in het Amerikaanse beleid ten aanzien van geavanceerde technologische exporten aangeeft, vooral op het gebied van AI-hardware. Deze terugdraaiing volgt op stevige oppositie van toonaangevende technologiebedrijven en buitenlandse regeringen, die vreesden dat de beperkingen innovatie zouden kunnen belemmeren en belangrijke diplomatieke relaties zouden schaden. Oorspronkelijk geïntroduceerd onder president Joe Biden om de nationale veiligheid te versterken, classificeerde de regel landen in controlecategorieën voor export, om de distributie van AI-chips te reguleren—cruciale onderdelen die AI-technologieën aandrijven, van datacenters tot autonome systemen. Het doel was om te voorkomen dat gevoelige technologie bij vijandige naties terechtkwam. Echter, vooraanstaande halfgeleiderbedrijven zoals Nvidia en AMD bekritiseerden het beleid, en waarschuwden dat strikte exportbeperkingen landen zouden kunnen aanzetten tot samenwerking met China’s groeiende AI-sector, waardoor de Amerikaanse technologische leiderschap in gevaar zou komen. Microsoft-president Brad Smith was opvallend kritisch en stelde dat de beperkingen een negatief signaal naar internationale partners zouden kunnen uitzenden en allianties zouden kunnen schaden door wantrouwen te stimuleren. Hij benadrukte de noodzaak om veiligheidsmaatregelen te balanceren met samenwerking in technologische innovatie, wat aansluit bij brede oproepen vanuit de wereldwijde tech-gemeenschap voor meer genuanceerde controlemechanismen die veiligheid beschermen zonder de partnerschappen te ondermijnen. Het Amerikaanse Department of Commerce benadrukte, mede op basis van feedback van industrie en buitenlandse regeringen, het belang van het stimuleren van innovatie en het behouden van diplomatieke banden als reden voor de intrekking van de regel. Undersecretary Jeffery Kessler kondigde plannen aan voor een nieuw exportframework dat een betere balans moet vinden tussen veiligheid en samenwerking met vertrouwde bondgenoten. Hoewel de details nog bekend moeten worden gemaakt, is het doel van de regering duidelijk: exportbeleid formuleren dat de nationale belangen beschermt zonder technologische vooruitgang te belemmeren of belangrijke partners af te stoten. De internationale reactie, vooral uit Europa, was grotendeels positief.

De Europese Commissie verwelkomde de ommekeer en benadrukte dat EU-lidstaten geen bedreiging vormen voor de nationale veiligheid en dat ze ononderbroken toegang tot Amerikaanse AI-technologie moeten behouden. Dit sluit aan bij de ambitie van de EU om competitief te blijven in AI-onderzoek en -ontwikkeling en nauwe samenwerking met de VS te handhaven, terwijl Europese functionarissen pleiten voor gebalanceerde exportcontroles die zowel veiligheid als innovatie bevorderen. Deze ontwikkeling onderstreept de complexe verwevenheid van nationale veiligheid, technologische innovatie en geopolitiek terwijl AI sectoren als gezondheidszorg en transport transformeert. Beleidsmakers staan voor de uitdaging om regels te maken die veiligheidsrisico’s verminderen zonder het Amerikaanse leiderschap te ondermijnen of allianties te beschadigen. Hoewel het nieuwe exportcontouren nog definitief worden vastgelegd, kijken belanghebbenden in technologie en diplomatie uit naar een strategische aanpak die gevoelige technologieën beschermt tegen kwaadaardige actoren, terwijl innovatie en wereldwijde samenwerking worden gestimuleerd. De beleidsomwenteling onderstreept de voortdurende discussie over de regulering van snel evoluerende technologieën, vooral nu AI essentieel wordt voor economische concurrentiekracht en nationale veiligheid. Het vinden van een delicate balans tussen restrictieve maatregelen en openheid blijft een uitdaging, met grote invloed op wereldwijde technologische leiderschap, economische groei en internationale betrekkingen. Kortom, de intrekking door de Trump-regering van de AI-chip exportbeperkingen uit de Biden-periode wijst op een beweging naar flexibelere, meer samenwerkingsgerichte exportbeleid. Door brede beperkingen die meer dan 100 landen betroffen te verwijderen, probeert de VS haar technologische voorsprong te behouden en allianties te versterken. Het komende exportcontrolebeleid zal nauwlettend worden gevolgd als een belangrijke indicator voor hoe de VS van plan is om nationale veiligheid te combineren met het stimuleren van innovatie in het snel evoluerende AI-landschap.