Tijdens een recent bezoek aan Saoedi-Arabië kondigde voormalig president Donald Trump een dramatische toename aan van Amerikaanse-Saoedische investeringsdeals ter waarde van meer dan 600 miljard dollar. Fundamenteel voor deze overeenkomsten is een partnerschap tussen de Amerikaanse technologiegigant Nvidia en het door Saoedi-Arabië gesteunde AI-bedrijf Humain, gericht op het ontwikkelen van geavanceerde AI-faciliteiten in Saoedi-Arabië, aangedreven door state-of-the-art Amerikaanse halfgeleiderchips. Deze initiatief markeert een belangrijke beleidswijziging, waarmee eerdere beperkingen van de Biden-administratie die de toegang van het Midden-Oosten tot geavanceerde Amerikaanse AI-microchips beperkten, worden teruggedraaid. De exportcontroles uit de Biden-periode waren bedoeld om de verspreiding van geavanceerde technologie naar gevoelige regio’s, waaronder het Midden-Oosten, te voorkomen vanwege veiligheids- en technologieoverdracht-kwesties. Maar de recente beleidswijzigingen hebben deze barrières weggenomen om de technologische banden tussen de VS en Saoedi-Arabië te versterken en het Amerikaanse leiderschap in halfgeleidertechnologie wereldwijd te bevorderen. In lijn met deze verandering heeft het Amerikaanse ministerie van Commerce eerdere regels voor chipexport ingetrokken en verklaard dat het wereldwijd gebruik van Huawei’s Ascend-chips nu in strijd is met Amerikaanse exportcontroles, en hanteert het een strengere aanpak tegen Chinese technologiebedrijven door de wereldwijde verspreiding van Huawei’s AI-chiptechnologie te beperken. De strategisch gelaagde doelen van deze stappen omvatten onder meer het verstevigen van allianties zoals die met Saoedi-Arabië door toegang te bieden tot geavanceerde Amerikaanse technologie, waardoor de regionale afhankelijkheid van Chinese technologische oplossingen wordt verminderd en de vraag naar Chinese innovaties op belangrijke gebieden zoals AI en halfgeleiders wordt beperkt. In tegenstelling tot de voornamelijk restrictieve aanpak van de Biden-regering, die gericht was op het beperken van China’s capaciteiten, is de strategie van de Trump-regering proactief: het biedt aantrekkelijke Amerikaanse alternatieven aan bondgenoten om hun technologische consumptie binnen de Amerikaanse toeleveringsketens te houden. Deze aanpak probeert China’s technologische vooruitgang indirect te ondermijnen door zijn markttoegang in strategische regio’s te beperken. Het stimuleren van bondgenoten om op Amerikaanse leveranciers te vertrouwen creëert een technologisch ecosysteem dat Amerikaanse innovaties bevoordeelt, terwijl de ontwikkeling van AI en halfgeleiders in China wordt belemmerd.

De markt reageerde enthousiast; Nvidia’s aandelen stegen met meer dan 6%, wat het vertrouwen weerspiegelt in de uitgebreide kansen die voortvloeien uit dit partnerschap met Humain en een bredere opkomende trend van grensoverschrijdende samenwerkingen die het Amerikaanse technologieleiderschap inzetten voor regionale AI-groei. Ondanks de positieve ontvangst blijven vragen bestaan over de lange termijn handhaafbaarheid en impact van deze exportcontroles. Historisch gezien is het naleven van export- en handelsregels uitdagend, vooral in complexe en snel veranderende sectoren zoals halfgeleiderproductie en AI. De geglobaliseerde aard van supply chains en bedrijfsmatige aanpassingsvermogen kunnen de volledige effectiviteit van deze maatregelen beperken. Deze ontwikkelingen illustreren een bredere Amerikaanse strategie in haar wereldwijde rivaliteit met China: gebruikmakend van markttoegang, exportcontroles en strategische partnerschappen om technologische dominantie te behouden en haar binnenlandse technologiesector te beschermen. Halfgeleiders en AI-technologie worden beschouwd als cruciaal voor de economische en nationale veiligheid in de 21e eeuw. De samenwerking met Saoedi-Arabië en het terugdraaien van het beleid rond chipexporten vormen een belangrijke herschikking van het Amerikaanse buitenlandse economische en veiligheidsbeleid, door zwaar te investeren in technologische capaciteiten van bondgenoten en deze binnen Amerikaanse toeleveringsketens te integreren. Dit versterkt de Amerikaanse geopolitieke invloed, terwijl het de ambities van China in vitale technologische sectoren tegengaat. Tot slot betekenen deze aankondigingen een sterke Amerikaanse inzet om het wereldwijde technologische landschap te hervormen ten gunste van Amerikaanse belangen via strategische investeringen, hervormingen in exportbeleid en het opbouwen van partnerschappen. Het succes van deze aanpak zal afhangen van voortdurende handhaving, voortdurende innovatie en de bereidheid van internationale bondgenoten om zich af te stemmen op Amerikaanse beleidsdoelen.