Tokom nedavne posete Saudijskoj Arabiji, bivši predsednik Donald Tramp najavio je dramatično povećanje američko-saudijskih investicionih sporazuma u vrednosti preko 600 milijardi dolara. Suština ovih ugovora je partnerstvo između američkog tehnološkog giganta Nvidia i saudijskog AI preduzeća Humain, sa ciljem razvoja naprednih AI objekata u Saudijskoj Arabiji, pokretanih vrhunskim američkim mikroprocesorskim čipovima. Ova inicijativa označava značajnu promenu politike, koja vraća ranije Bidenove restrikcije koje su ograničavale pristup Bliskom istoku naprednim američkim AI mikročipovima. Bidenove kontrole izvoza bile su osmišljene da spreče širenje napredne tehnologije u osetljive regione, uključujući Bliski istok, zbog bezbednosnih i transfernih zabrana tehnologije. Međutim, nedavne promene politike uklonile su te barijere radi jačanja američko-saudijskih tehnoloških veza i promocije američkog liderstva u semiconductorskoj industriji na međunarodnom nivou. U skladu sa ovom promenom, Ministarstvo trgovine SAD ukinulo je prethodna pravila o izvozu čipova i saopštilo da globalna upotreba Huawei-ovih Ascend čipova sada krši američke kontrole izvoza, zaoštravajući stav prema kineskim tehnološkim kompanijama restriktivnim merama da se suzbiju širenje Huawei-ove AI tehnologije. Strategijski slojeviti ciljevi ovih poteza uključuju učvršćivanje savezništava, poput saudijskog, pružanjem pristupa sofisticiranoj američkoj tehnologiji, čime se smanjuje regionalna zavisnost od kineskih tehnoloških rešenja i suzbija potražnja za kineskim inovacijama u ključnim oblastima poput veštačke inteligencije i semikondukora. Za razliku od Bidenove primarno restriktivne strategije koja je imala za cilj smanjenje kineskih sposobnosti, Trampova administracija je proaktivna: nudi atraktivne američke alternative saveznicima kako bi održala potrošnju tehnologije unutar američkih lanaca snabdevanja. Ovaj pristup nastoji indirektno potkopati kineski tehnološki napredak ograničavanjem njegovog trgovinskog i tržišnog pristupa u strateškim oblastima. Podsticanjem saveznih zemalja da se oslanjaju na američke dobavljače stvara se tehnološki ekosistem koji favorizuje američke inovacije, dok istovremeno ograničava razvoj kineske AI i semikonduktorske industrije. Reakcija tržišta bila je entuzijastična; Nvidia-ove akcije porasle su za više od 6%, odražavajući poverenje u proširene mogućnosti koje proističu iz ovog partnerstva sa Humainom i šireg trenda prekogranične saradnje koristeći američku tehnološku superiornost za regionalni rast AI. Iako je dočekano s entuzijazmom, ostaju pitanja o dugoročnoj primenjivosti i uticaju ovih kontrola izvoza.

Istorijski gledano, osiguravanje usklađenosti sa eksportnim i trgovinskim regulativama često je izazovno, posebno u složenim, brzo menjanju sektorima poput proizvodnje semikonduktora i veštačke inteligencije. Globalni karakter lancina snabdevanja i prilagodljivost kompanija mogli bi ograničiti punu efikasnost ovih mera. Ovi događaji odražavaju širu američku strategiju u svom globalnom nadmetanju s Kinom: korišćenje pristupa tržištu, kontrole izvoza i strateških partnerstava radi očuvanja tehnološke dominacije i zaštite domaće tehnološke industrije. Semikonduktori i AI tehnologije smatrani su ključnim za ekonomsku i nacionalnu bezbednost u 21. veku. Saudijska saradnja i preokret u politici izvoza čipova predstavljaju značajnu preraspodelu američke spoljnje-ekonomske i bezbednosne politike, kroz snažno ulaganje u sposobnosti saveznika i njihovu integraciju u američke lanace snabdevanja. To jača američki geopolitički uticaj dok istovremeno suzbija kineske ambicije u ključnim tehnološkim sektorima. Zaključno, ova najava označava snažnu posvećenost SAD-a preoblikovanju globalnog tehnološkog pejzaža u pravcu američkih interesa kroz strateške investicije, reforme izvozne politike i izgradnju savezništava. Uspeh ove strategije zavisiće od doslednog sprovođenja, kontinuirane inovacije i spremnosti međunarodnih saveznika da usklade svoje ciljeve s američkom politikom.