De wijdverspreide misverstanden over kunstmatige intelligentie (AI), vooral grote taalmodellen (LLMs) zoals ChatGPT, hebben aanzienlijke gevolgen die een zorgvuldige analyse vereisen. Hoewel AI snel is ontwikkeld, wordt deze door het grote publiek vaak verkeerd voorgesteld, waarbij menselijke intelligentie, emoties of bewustzijn worden toegewezen—misvattingen die grotendeels worden aangejaagd door marketing van bedrijven. Dit artikel onderzoekt de herkomst van dergelijke misverstanden en hun diepgaande maatschappelijke effecten. Historisch gezien hebben nieuwe technologieën altijd scepsis en misverstanden uitgelokt, een patroon dat door AI wordt voortgezet, nog complexer gemaakt door de manier waarop deze tools functioneren en worden gepresenteerd. LLMs missen sentiëntie en echt begrip; ze werken via statistische methoden die tekstpatronen voorspellen op basis van enorme datasets. Deze belangrijke onderscheid wordt vaak verborgen gehouden in het publieke discours. Auteurs Karen Hao, Emily M. Bender en Alex Hanna beoordelen kritisch AI-bedrijven, met name OpenAI, omdat zij AI antropomorfiseren om het menselijker en emotioneel interactief te laten lijken. Hoewel deze aanpak marketing ondersteunt, leidt ze ook tot misleiding van gebruikers die geloven dat AI daadwerkelijk begrip of bewustzijn bezit. Deze misverstanden hebben concrete psychologische gevolgen. Sommige gebruikers ontwikkelen dwangmatige overtuigingen over AI’s sentiëntie of spirituele betekenis, wat hun interacties nadelig beïnvloedt. Emotionele banden die met AI worden aangegaan—of dat nu therapeutisch of informeel is—reflecteren de complexe wisselwerking tussen menselijke psychologie en technologie. De toenemende rol van AI in traditioneel menselijke domeinen zoals therapie, vriendschap en dating benadrukt Silicon Valley’s drang om sociale interacties te digitaliseren.

Hoewel AI ondersteuning en gemak kan bieden, bestaat het risico dat authentieke menselijke verbindingen worden vervangen door kunstmatige substituten, wat mogelijk sociaal isolement en minder welzijn veroorzaakt. Bovendien is AI-ontwikkeling sterk afhankelijk van vaak over het hoofd geziene menselijke arbeid—zoals moderatie van inhoud en datasamenstelling—die vaak onder precaire omstandigheden en met minimale betaling plaatsvindt. Deze arbeidsuitbuiting roept ethische vragen op over de ware kosten van AI-voortgang en de maatschappelijke verantwoordelijkheid van bedrijven jegens hun werknemers. Desondanks blijft het publieke wantrouwen tegenover AI groot, wat een basis vormt voor het verbeteren van AI-kennis en verantwoord gebruik. Meer bewustwording kan een meer geïnformeerd, kritisch begrip bevorderen dat schade vermindert. Het artikel roept uiteindelijk op tot een realistische en nuchtere beoordeling van AI’s capaciteiten en beperkingen. Het erkennen dat LLMs geen echte intelligentie of emoties bezitten, is essentieel om schadelijke maatschappelijke gevolgen van AI-misbruik te voorkomen. Door betere educatie, transparante communicatie van bedrijven en ethische ontwikkeling kan de samenleving de voordelen van AI benutten terwijl de risico’s worden beperkt. Kortom, AI-technologieën zoals LLMs zijn krachtige, maar fundamenteel statistische hulpmiddelen zonder bewustzijn of emotioneel begrip. Wantrouwen in de antropomorfisering en marketingverhalen voedt gevaarlijke misverstanden die de menselijke psychologie, sociale banden en arbeidsomstandigheden beïnvloeden. Het bevorderen van een nauwkeurige kennis en verantwoordelijk inzetten van AI stelt ons in staat om de complexiteit van AI te navigeren, de voordelen te maximaliseren en schade te beperken. Voortdurende dialoog tussen experts, bedrijven en het publiek moet de nadruk leggen op transparantie, ethiek en educatie om te zorgen dat AI ten goede komt aan de mensheid.